دسته: نړۍ
-
اسراییل څنګه وتوانېد ایراني چارواکي غافلګیرکړي
د بیت المقدس پوسټ ورځپاڼې څرګنده کړه چې اسراییلو د ایران په خاوره کې د پوځي برید ترسره کولو دمخه د ایراني چارواکو د غولولو او ګمراه کولو لپاره یو پیچلی او دقیق رواني او رسنیز عملیات ترسره کړل.د اسراییلو ورځپاڼې د دې عملیاتو توضیحات خپاره کړل، چې موخه یې د حیرانتیا عنصر لوړول او د ایران د غبرګون ځنډول وو.د بیت المقدس پوسټ راپور ورکړ: د جعلي ارامۍ په شپه، پداسې حال کې چې نړۍ د اټومي خبرو اترو نوي پړاو ته انتظار باسي او رسنیو د لومړي وزیر بنیامین نتنیاهو د رخصتۍ او د هغه د زوی د واده په اړه راپور ورکړ، اسراییل د خپلو یو له خورا پټو او غولوونکو عملیاتو وروستي پړاوونه چمتو کول.د اسراییلو خپرونې زیاته کړه چې په ورته وخت کې، د تړلو دروازو تر شا او د اسراییلو د امنیت شورا په خونو کې، د ایران دننه د بریدونو پریکړه وشوه. د یروشلم پوسټ په وینا، اسراییل په قصدي ډول د ملي امنیت شورا غونډه داسې وړاندې کړه لکه څنګه چې دا د حماس سره د یرغمل نیونکو خبرو اترو په اړه وي ترڅو تهران غولوي او هغه برید پیل کړي چې باید د سهار له لمر ختو مخکې په ایران کې ترسره شي پرته له کوم خبرتیا څخه.د راپور له مخې، کله چې غونډه پیل شوه، حکومت په بشپړ ډول د پوځي عملیاتو ترسره کولو موافقه وکړه. د اسراییلو رسنۍ ښیي چې د تهران له برید څخه مخکې د غزې په یرغمل نیونکو خبرو اترو په اړه د بحث په پلمه د ملي امنیت شورا غونډه پیل شوه.دا ادعا هم کوي چې چارواکي به د راتلونکې یکشنبې په ورځ د ایران او امریکا د اټومي خبرو اترو د نوي پړاو څخه مخکې واشنګټن ته واستوي.دا د اسراییلو د لومړي وزیر او د امریکا د ولسمشر ډونالډ ټرمپ ترمنځ د اختلاف په اړه د غلطو راپورونو او د نتانیاهو د شخصي پلانونو په منځ کې راځي، پشمول د هغه د زوی د واده پرمهال د خپل هیواد د هوایی حریم د تړلو اراده. دا ټول د څارونکو د ګمراه کولو په هدف ترسره شوي، د ورځپاڼې لخوا د چارواکو د مرکو او نقلونو له مخې. د رسنیو پوښښ د حیرانتیا عنصر زیاتولو او د ایران د غبرګون ځنډولو لپاره و. د اسراییلو بریدونو د ایران د لوړ پوړو امنیتي او پوځي قوماندانانو د مړینې لامل شو، په شمول د ایران د اټومي پروګرام لوړ پوړي چارواکي. -
د ایران او اسرائیل تر منځ د نویو بریدونو څپې
په داسې حال کې چې د اسرائیلو بریدونه د ایران پر بېلابېلو سیمو- په ځانګړي ډول پر پلازمېنه تهران دوام لري، ایراني رسنیو د اسرائیلو پر ضد د درېیم ځل توغندیز برید خبر ورکړی دی. د راپورونو له مخې، په اسرائیلي بریدونو کې لږ تر لږه ۷۸ کسان وژل شوي دي، چې پکې د وسلهوالو ځواکونو د لوی درستیز او د سپاه پاسداران د څو قوماندانانو نومونه هم شامل دي. همداراز، ۳۲۰ نور کسان ټپیان شوي دي.
د اسرائیلو د بېړنیو خدماتو ادارې راپور ورکړی چې د اسرائیلو پر مرکزي ساحلي سیمه د ایران د توغندیو په بریدونو کې “۲۱ کسان” ټپیان شوي دي.
دغې ادارې په ټولنیزو رسنیو کې په یوه پوسټ کې ویلي چې له ټپیانو یو یې په نازک حالت کې دی، څو یې سخت ټپیان شوي دي او څو نور یې کوچني یا متوسط ټپونه لري.
د ایران بهرنیو چارو وزارت ویلي، پر ایران د اسرائیلو بریدونو ته په اشارې ویلي، اسرائیلو داسې کړنه ترسره کړه، چې د اټومي پروګرام پر سر خبرې نورې بې معنا دي.
ایراني رسنیو د دغه هېواد د بهرنیو چارو وزارت ویاند اسماعیل بقایي له قوله راپور ورکړی، چې نه شي کولی جګړې او خبرو دواړو ته دوام ورکړي.
ټاکل شوې د ایران او امریکا ترمنځ شپږم پړاو خبرې سبا یکشنبه د عمان پلازمېنه مسقط کې ترسره شي.
د دې خبرو تر پیل وړاندې اسرائیلو د جمعې په ورځ سهار وختي د ایران پر بېلابېلو سیمو بریدونه وکړل، چې وروسته ایران په ځوابي برید لاس پورې کړ.
پر ایران د اسرائیلو تر بریدونو وروسته ملګرو ملتونو کې د ایران استازي ویلي، د اسرائیلو بریدونو کې د لوړ پوړو چارواکو په ګډون ۷۸ تنه وژل شوي او ۳۲۰ نور ټپیان شوي.
بل لورته د اسرئیلو یورشلم پوسټ ورځپاڼې هم راپور ورکړی، چې په تل ابیب د ایران په ځوابي برید کې لسګونه اسرائیلیاتو ته مرګ ژوبله اوښتې ده.
د روسیې غندنه
په ورته مهال د روسیې ولسمشر ولادیمیر پوتین د ایران له ولسمشر مسعود پزشکیان سره ټلیفوني خبرې کړې دي.
ایراني رسنیو ویلي؛ پوتین پر ایران د اسراییلو بریدونه غندلي او دا یې له نړیوالو قوانینو ښکاره سرغړونه بللې ده.
دروسیې ولسمشر ویلي، هېواد یې چمتو دی، چې د دواړو خواو ترمنځ منځګړتوب وکړي.
ملګري ملتونه
د ملګرو ملتونو سرمنشي انتونیو ګوترېش د ایران او اسراییلو ترمنځ پر پوځي بریدونو اندېښنه څرګنده کړې او له دواړو خواوو څخه یې غوښتي چې سملاسي جګړه ودروي.
ګوترېش نن سهار پر خپله اېکس پاڼه لیکلي «د ایران او اسراییلو متقابل بریدونه باید ژر تر ژره پای ته ورسیږي».
دغه څرګندونې په داسې حال کې شوي چې د ایران او اسراییلو ترمنځ تاوتریخوالی خپل اوج ته رسېدلی، او دواړو خواوو پر یوه بل پوځي بریدونو ته زور ورکړی دی.
-
پرایران داسراییلو برید،هره شیبه امکان لري
واشنګټن: امریکایی رسنۍ ادعا کړې چې اسراییل کولی شيپه هر وخت پر ایران باندی بریدونه وکړي.
د اسراییلو چارواکو متحده ایالاتو ته وویل چې اسراییل په ایران کې عملیاتو لپاره بشپړ چمتووالی لري
د راپور له مخې، د اسرایل چارواکو متحده ایالاتو ته وویل چې اسرایل پر ایران عملیاتو لپاره بشپړ چمتووالی و.د متحده آیالاتو د رسنیو په وینا، ایران ممکن د اسراییلو برید په ځواب کې په عراق کې د امریکا په سایټ برید وکړي، کوم چې متحده ایالاتو سمدلاسه په مینځني ختیځ کې پریږدي.
له بلې خوا د یمین حوثیانو ګواښ کړی دی چې پر ایران دصهیونیستي رژیم دبرید په صورت کې به له خپلوټولو جګړییزوامکاناتو کار واخلي،
دیمن حوثیانو امریکې ته هم خبر داری ورکړی دی چې د اسراییلو دبرید او دامریکې دملاتړ په صورت کې به ټوله سیمه په جګړو ښکیل شي.
دیادې ډلې له ځوا په یوه خبر پاڼه کې راغلي دي چې دوی دپوره تیارسی په حالت کې دي او هرډول جګړې ته چمتو دي
سربیره پردې، ایران متحده ایالاتو ته خبرداری ورکړی چې که د متحده ایالاتو سره شخړه راپورته شي، نو به په سیمه کې د متحده ایالاتو ټول پوځي اډې په نښه کړي.د ایران دفاع وزیر وویل چې هیله لري خبرې به مثبتې پایلې ولري، خو که دا پیښ شي نو دا به پیښ شي او د دښمن زیانونه به د ایران په پرتله ډیر لوړ وي.
د ایران – اتومي تړون
ایران او متحده ایالات تر دی دمه د یورانیم د بډای کولو په اړه کومې پایلې ته نه دي رسیدليایران او متحده ایالاتو د اپریل راهیسې پنځه ځله خبرې کړي دي ترڅو د اټومي تړون پرځای په 2015 کې نوی تړون لاسلیک شي.
د متحده ایالاتو او ایران اټومي خبرې اترې د یکشنبې په ورځ په مسقط کې تر سره کیږي.
-
اسراییل پرخلاف د۵۰ هېوادونو داتباعوګده مظاهره
زرګونه خلک پریکړه کوي چې د غزې په اړه د اسراییلو د محاصرې د ماتولو لپاره لاریون وکړي، لومړی کاروان روان شو د نړۍ له ۵۰ هیوادونو څخه زرګونه خلک به د مصر په پلازمینه قاهره کې راټول شي، له هغه ځایه به د رفح پولې ته لاریون وکړي
د نړۍ له ګوټ ګوټ څخه زرګونو خلکو پریکړه کړې چې د غزې په اړه د اسراییلو د روانې محاصرې د پای ته رسولو او د نړۍ پام د اسراییلو ظلمونو ته واړوي. په زرګونو خلکو، په شمول د نړۍ له ۵۰ هیوادونو څخه د بشري حقونو فعالانو، پریکړه کړې چې د مصر او غزې ترمنځ د رفح پولې ته لاریون وکړي ترڅو په غزه باندې د اسراییلو د روانو ظلمونو مخه ونیسي .
د عربي رسنیو په وینا، د دې غورځنګ لومړی کاروان، چې د ‘غزې نړیوال مارچ’ تر سرلیک لاندې پیل شوی، چې شاوخوا ۱۰۰۰ کسان پکې شامل دي، پرون له تونس څخه له وتلو وروسته لیبیا ته ورسید. د تونس څخه د وتلو د کاروان تنظیموونکي وايي چې په کاروان کې د پنځو شمالي افریقایي هیوادونو خلک شامل دي: تونس، الجزایر، مراکش، موریتانیا او لیبیا.
امریکا په څو خیریه موسسو او اشخاصو بندیزونه لګولي دي چې فلسطینیانو ته مرستې رسوي. د راپور له مخې، کله چې کاروان د جون په ۱۲مه د مصر پلازمینې قاهرې ته ورسیږي، نو د نړۍ له ۵۰ هیوادونو څخه زرګونه خلک به هلته راټول شي، او بیا به د مصر او غزې ترمنځ د رفح پولې په لور مارچ وکړي.
یاد دی وي چې د ۲۰۲۳ کال د اکتوبر راهیسې په غزه کې د اسراییلو په روانو بریدونو کې له ۵۴۰۰۰ څخه ډیر فلسطینیان شهیدان شوي دي، په داسې حال کې چې ۱۲۶۰۰۰ ټپیان شوي دي. له بلې خوا، اسراییل د غزې د تړون له ماتولو راهیسې (چې څو میاشتې کیږي) غزه یې محاصره کړې ده، چې له امله یې خلک د خوراکي توکو له کمښت سره مخ دي.
-
دونالد ترمپ یوه بدنامه څیره ده باید استیضاح شي(ایلون مسک)
د ایلون مسک او ټرمپ ملګرتیا د پای ته رسیدو سره سم په دښمنۍ بدله شوه، د یو بل په وړاندې جدي تورونه تبادله شول
د متحده ایالاتو د ولسمشر ډونالډ ټرمپ او د امریکا د بریښنایی موټرو جوړونکي ټیسلا او د متحده ایالاتو د حکومت د موثریت وزارت (DOGE) د پخواني مشر ایلون مسک ترمنځ اختلافات زیات شوي دي.
په دې وروستیو کې، د نړۍ ترټولو بډایه سړي ایلون مسک د ولسمشر ټرمپ د خبر ورکولو پرته د سلاکار په توګه خپل مهم مقام پریښود، چې وروسته مسک د متحده ایالاتو د ولسمشر د مالیاتو کمولو او لګښتونو په قانون سختې نیوکې وکړې.
له هغې وروسته، د ایلون مسک او د متحده ایالاتو د ولسمشر ډونالډ ټرمپ ترمنځ ملګرتیا د پای ته رسیدو سره سم په دښمنۍ بدله شوه، او اوس د یو بل په وړاندې جدي تورونه تبادله کیږي.
د ټرمپ نوم د ایپسټین په فایلونو کې دی، چې په جنسي رسوایو کې بدنام دی: ایلون مسک
د ټیسلا بنسټ ایښودونکي ایلون مسک ادعا کړې چې د ولسمشر ډونالډ ټرمپ نوم د ایپسټین په فایلونو کې دی، چې په جنسي رسوایو کې بدنام دی.دا باید په یاد ولرئ چې جیفري اپسټین د کوچنیانو د جنسي تیري په څو قضیو کې مجرم وپیژندل شو او په ۲۰۱۹ کال کې په زندان کې په مرموز ډول مړ وموندل شو. جیفري اپسټین د متحده ایالاتو په ګډون د مختلفو هیوادونو د مهمو شخصیتونو ملګری و او دوی یې په خپل کور کې محفلونو ته بلنه ورکوله.
ایلون مسک وویل چې سند نه خپریږي ځکه چې د ټرمپ نوم د ایپسټین په فایل کې دی. ولیکئ، حقیقت به څرګند شي.
ټرمپ د اوول دفتر کې د تلویزیون په وینا کې وویل چې هغه د کانګرس کې د غور لاندې قانون په اړه د مسک له نیوکې څخه ډیر مایوسه دی او همدارنګه یې ګواښ وکړ چې د ایلون مسک ملیاردونه ډالر دولتي قراردادونه لغوه کړي.
زما پرته، ټرمپ به ټاکنې له لاسه ورکړې وای: ایلون مسک
ایلون مسک هم مستقیم ځواب ورکړ، ویې ویل چې ټرمپ د هغه له مرستې پرته د ۲۰۲۴ کال ټاکنې نه شو ګټلی.مسک لیکلي چې ‘زما پرته، ټرمپ به ټاکنې بایللې وای، ډیموکراټانو به د استازو جرګې نیولې وای او جمهوري غوښتونکي به یوازې ۵۱، ۴۹ رایې په سنا کې درلودې.’
د ټیسلا مالک هم په ټولنیزو رسنیو پلیټ فارم ایکس کې ټرمپ “احسان فراموش” وباله.
له مسک څخه مخکې، ډونالډ ټرمپ په لفظي ډول و ویل چې هغه پخپله ایلون مسک ته امر کړی چې اداره پریږدي او همدارنګه دا چې میلیاردر لیونی شوی دی.
ایلون مسک ایکس ته ځواب ورکړ او ویې ویل چې دا د یو ډیر لوی بم غورځولو وخت دی.
نه پوهیدم چې ایلون مسک په منظم ډول مخدره توکي کاروي: ټرمپ
ټرمپ، چې د ایلون مسک په غوښتنه یې جیرډ اسحاق مین د ناسا د مشر په توګه غوره کړی و، اوس یې دا نومول بیرته اخیستی دی.د متحده ایالاتو ولسمشر ټرمپ په ټولنیزو رسنیو کې په یوه وروستي بیان کې ویلي چې هغه نه پوهیدم چې ایلون مسک په منظم ډول مخدره توکي کاروي.
ولسمشر ټرمپ وویل چې هغه پروا نه لري چې ایلون مسک د هغه په وړاندې خبرې کوي.
وروسته، ایلون مسک په ایکس کې له خپلو پلویانو څخه هم وپوښتل چې ایا هغه باید یو نوی سیاسي ګوند جوړ کړي.
په ورته وخت کې، د ټیسلا ونډې د ایلون مسک او ځان ترمنځ د اختلافاتو خبرونو له امله ۱۴٪ راټیټې شوې دي.
ایلون مسک د ټرمپ د استیضاح غوښتنه کوي
د برتانوي ورځپاڼې په وینا، ایلون مسک ویلي چې د امریکا ولسمشر ټرمپ باید استیضاح شي او جي ډي وینس باید د ټرمپ پر ځای ولسمشر وټاکل شي.یاده دی وِي چې د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ ایلون مسک ته د حکومتي لګښتونو کمولو ادارې مهمې دندې سپارلې وې، خو څو ورځې وړاندې ایلون مسک د ټرمپ ادارې سره د اختلافاتو له امله له خپلې رسمي دندې استعفا ورکړه.
-
دافغانانو اعدام بندکړئ(ایران ته دبشري سازمانونوپیغام)
یوازې په ۲۰۲۴ کال کې، په ایران کې لږ تر لږه ۸۰ افغان نارینه اعدام شوي، چې د تیر کال په پرتله درې چنده زیات دي.
دبشري حقونو ۸۴ ملاتړسازمانونه او ادارې په ایران کې د افغان اتباعو د اعدام د بندولو غوښتنه کوي
د بشري حقونو ۸۴ سازمانونه او ادارې په ایران کې د افغان اتباعو د اعدام د بندولو غوښتنه کوي
د دې سازمانونو او ادارو په اعلامیه کې راغلي: “یوازې په ۲۰۲۴ کال کې، په ایران کې لږ تر لږه ۸۰ افغان نارینه اعدام شوي، چې د تیر کال په پرتله درې چنده زیات دي.”د ایران د بشري حقونو سازمان او د ایران او نړیوالو بشري حقونو ۸۳ سازمانونو او ادارو په یوه ګډه اعلامیه کې له نړیوالې ټولنې وغوښتل چې په ایران کې د افغان اتباعو د اعدام د بندولو لپاره هڅې وکړي.
د دغو ۸۴ سازمانونو او ادارو په اعلامیه کې راغلي: “په ایران کې د افغان اتباعو اعدامونه په بې ساري کچه زیات شوي دي. دا اعدامونه په ۲۰۲۱ کال کې د طالبانو له خوا د افغانستان کنټرول ترلاسه کولو وروسته سمدلاسه پیل شول چې پنځه افغان اتباع یې اعدام کړل.”
د بیان له مخې، دا رجحان په ۲۰۲۲ کال کې د ۱۶ اعدامونو سره دوام وکړ، چې په ۲۰۲۳ کال کې ۲۵ اعدامونو ته ورسید، او په ۲۰۲۴ کال کې د پام وړ ۸۰ اعدامونه ثبت شول.
د بیان له مخې، د ۲۰۲۵ کال په پنځو میاشتو کې په ایران کې لږ تر لږه ۳۲ افغان اتباع اعدام شوي دي.
د ایران د بشري حقونو د سازمان رییس، محمود امیري مقدم وویل: “په ایران کې میشت افغان اتباع د ټولنې له کمزورو برخو څخه دي او د اسلامي جمهوریت د اعدام د ماشین تر ټولو ارزانه قربانیان دي.”
هغه زیاته کړه: “د افغان ضد خبرو اترو په هڅولو سره، حکومت د ډیرو اعدامونو لپاره لاره هواروي. د ایران خلک، مدني ټولنه او نړیواله ټولنه باید د افغانانو د اعدامولو سیاسي لګښت لوړولو لپاره په کلکه غبرګون وښيي او د دې اعدامونو د بندولو لپاره کار وکړي.”
په ایران کې د افغان اتباعو اعدام د تیرو کلونو په پرتله د پام وړ لوړ شوی دی. یوازې په ۲۰۲۴ کال کې، په ایران کې لږ تر لږه ۸۰ افغانان اعدام شوي، چې د تیر کال په پرتله درې چنده زیات دي.
د بشري حقونو دغو سازمانونو ادعا وکړه چې دا اعدامونه په خاموشۍ سره ترسره کیږي، نو له همدې امله په ۲۰۲۴ کال کې د ۸۰ اعدامونو څخه یوازې شپږ یې د رسمي سرچینو له لارې اعلان شوي.
د طالبانو سره د تړون نه مراعات
دا اعدامونه سره له دې چې افغان طالبانو مخکې د ایران له حکومت سره د افغان بندیانو د نه اعدامولو او د طالبانو زندانونو ته د هغوی د لیږدولو په اړه د تفاهم اعلان کړی و، خو داسې ښکاري چې ایران دې تړون ته غاړه نه ږدي.د طالبانو د بهرنیو چارو وزارت مرستیال ویاند ضیا احمد تکل د تیر کال په می میاشت کې وویل چې په ایران کې ۲۰۰ افغان اتباع په اعدام محکوم شوي دي.
هغه وویل چې طالبانو له ایران سره یوې هوکړې ته رسیدلي چې د دې بندیانو د اعدام سزا به عملي نه شي بلکې افغانستان ته به وسپارل شي.
-
پوتین د ایران په شخړه کې د رول لوبولو وړاندیز کړی
د امریکا ولسمشر وایی چې پوتین د ایران په شخړه کې د رول لوبولو وړاندیز کړی.
د متحده ایالتونو ولسمشر ډونالډ ټرمپ وویل چې هغه د روسیې له ولسمشر ولادیمیر پوتین سره د اوکراین د جګړې او د ایران د قضیې په اړه په تلیفوني خبرو اترو کې برخه اخیستې ده.د امریکا ولسمشر دا زنګ “مثبت” وباله مګر ویې ویل چې دا د سولې لامل نه شو. د ټرمپ په وینا، ایران د اټومي تړون په اړه د پریکړې کولو پروسه ځنډوي او اړتیا لري چې ژر تر ژره روښانه ځواب ورکړي.
هغه زیاته کړه چې پوتین د ایران په شخړه کې د رول لوبولو وړاندیز کړی او ملګرتیا یې ګټوره موندلې ده.
ټرمپ ټینګار وکړ چې په دې زنګ کې یې پوتین ته خبرداری ورکړی چې ایران باید هیڅکله اټومي وسله ترلاسه نه کړي.ډونالډ ټرمپ وویل چې په دې ټیلیفوني اړیکه کې، چې یو ساعت او ۱۵ دقیقې یې دوام وکړ، پوتین په کلکه ټینګار وکړ چې هغه به د روسیې په هوايي اډو باندې د وروستي برید ځواب ووایی.
له بلې خوا، کریملین اعلان وکړ چې د پوتین او ټرمپ ترمنځ د تلیفون خبرې مثبتې او رغنده وې، او ټرمپ پوتین ته خبر ورکړ چې واشنګټن د روسیې په هوايي اډو باندې د اوکراین د برید څخه خبر نه و.
په دې اړه، د ولادیمیر پوتین سلاکار اعلان وکړ چې ټرمپ د روسیې له ولسمشر سره په ټیلیفوني خبرو کې ټینګار وکړ چې د ایران په قضیه کې د مسکو مرسته اړینه ده.
د دې لوړ پوړي روسي چارواکي په وینا، ټرمپ ولسمشر پوتین ته خبر ورکړ چې هغه به د ایران په قضیه کې د روسیې د مرستې څخه مننه وکړي.
د پوتین، زیلینسکي او ټرمپ سره د لیدنې د امکان په اړه، د پوتین سلاکار وویل چې د زیلینسکي سره لیدنه په عملي لحاظ تمه نه کیږي.
-
د روسیې او اوکراین دویم پړاو خبرې له کوم پرمختګ پرته پای ته ورسېدې
د راپورونو له مخې د روسیې او اوکراین ترمنځ دویم پړاو خبرې له کوم پرمختګ پرته پای ته ورسېدې.
په دغو خبرو کې یوازې د بندیانو پر تبادلې هوکړه شوې، خو په اوربند بیا هیڅ ډول هوکړه نه ده شوې.
رسنیو د اوکرایین مرکچي پلاوي له قوله راپور ورکړی، چې دوی له کوم قید او شرط پرته د اوربند وړاندیز ورکړ، خو مقابل لوري ورسره پرې هوکړه نه ده کړې.
د روسیې او اوکراین ترمنځ د خبرو دویم پړاو په داسې کړکیچن حالت کې پیل شو، چې اوکراین د روسیې پر څلورو پوځي اډو پراخ بریدونه وکړل.
اوکراین په دغو بریدونو کې روسیې ته د ۷ ملیارد ډالرو زیان واړوه.
له بل لوري رسنیو راپور ورکړی، چې روسیې د اوکراین بریدونو په غبرګون د یاد هېواد په ځینو برخو تازه بریدونه کړي.
په دغو ترسره شویو تازه بریدونو کې د درنې مرګ ژوبلې ترڅنګ پراخ زیانونه هم اوښتي دي.
-
اوکرایین وايي، په ډرون بریدونو کې یې د روسیې لږ تر لږه ۴۰ جنګي الوتکې په نښه کړې دي.
اوکرایین چارواکي ادعا کوي، چې د روسیې په بېلابېلو هوايي اډو کې یې تر ۴۰ ډېرې جنګي الوتکې په نښه کړې دي. دا په ظاهره د روسیې پر هوايي چلن تر ټولو زړور ډرون بریدونه ښکاري.
د اوکرایین امنیتي خدماتو ادارې (اېس بي یو) له لوري په دې هکله یوه اعلامیه کې ویل شوي: ”د دښمن ستراتیژیکې بمبار کوونکې (الوتکې) په روسیه کې د اور په لمبو کې سوځي.”
د اوکرایین امنیتي خدماتو اداره وايي، ”په پراخه کچه یې ځانګړي عملیات” پیل کړي، چې ”هدف یې د دښمن جنګي الوتکو ویجاړول” دي.
له اوکرایین زرګونه کیلومتره لېرې د سایبریا ایرکوڅک پر بیلایا هوايي اډې ظاهراً د ډرون بریدونو ډرامايي تصویرونه خپاره شوي دي.
د اوکرایین د امنیتي خدماتو سرچینو په وینا، د “غڼې تار” په نامه د دې عملیاتو تنظیم یو نیم کال وخت ونیو او شخصاً د اوکرایین ولسمشر ولادیمیر زېلینسکي لخوا څارل کیدل.کس سرچینه،REUTERS
سرچینې وايي چې لومړی ډرونونه په پټه توګه د روسیې خاورې ته لیږدول شوي او بیا ګرځنده لرګین کابنونه، ډرونونه، چې په لاریو کې ایښودل شوي وو، د دې کابینونو لاندې پټ شوي وو.
د برید په وخت کې، چتونه له لېرې څخه پرانیستل شوي او ډرونونو الوتنه وکړه، چې نږدې هوایی اډې یې په نښه کړې.
په یوه ویډیو کې لیدل کېږي چې یو بمبار ډرون د ځغاستلیکې په اوږدو کې الوتکو ته نږدې کېږي.
رپوټونو کې ویل شوي، چې د روسیې په شمال- لوېدیځ لېرې پرتې سیمې مورمانڅګ ښارګوټي پر اولینیا هوايي اډې هم برید شوی دی.
یوې سرچینې ویلي، د ستراتیژیک اتومي وسلو لېږدولو وړتیا لرونکو ټي-یو-۹۵ او ټي یو-۲۲ایم ۳ او دغه راز اې-۵۰ ډوله الوتکې هم په نښه شوې دي.
د روسیې رسنیو په مورمانڅک کې د برید رپوټونه ورکړي، خو په وینا یې دافع هوا نظام فعال دی.
د ایرکوڅک سیمې برید رپوټونه هم ورکړل شوي دي.
په ورته مهال اوکراییني چارواکو ویلي، پر دې هېواد د تېرې شپې برید کې ۴۷۲ ډرون، بالسټیک او کروز توغندي شامل وو.
دا تر اوسه د روسیې ډرون بریدونو تر ټولو ستر هغه بلل کېږي.
اوکراییني چارواکي وايي، په هوا کې یې ۳۸۵ هدفونه په نښه کړي او ”ویجاړ” کړي دي.
په ورته مهال په یوه جلا پېښه کې اوکراییني چارواکي وايي، د اوکرایین پوځ پر یوه روزنیز مرکز د روسیې توغندیز برید له کبله ۱۲ پوځیان وژل شوي او ۶۰ نور ټپیان شوي دي.
-
کانادا،داروپایی اتحادیې له پوځي تړون سره یوځای کیږي
د هر کاناډایي ډالر څخه چې په خپل هیواد کې په دفاع مصرف کیږي ۷۵ سینټه امریکا ته ځي، چې غیر عاقلانه دی.
د کاناډا لومړی وزیر مارک کارني وايي چې د هغه حکومت پلان لري چې هیواد یې د جولای تر لومړۍ نیټې پورې، د کاناډا د ملي ورځې پورې، د لویو اروپایي پوځي تړونونو غړی کړي، ترڅو د کاناډا امنیت پیاوړی کړي.
د سه شنبې په ورځ د CBC کاناډا سره په خبرو کې، ښاغلي کارني وویل چې هغه هیله لري چې ډیر ژر به د هغه هیواد لپاره د Rearm EU 2030 پلان سره د یوځای کیدو لپاره اسناد لاسلیک کړي، کوم چې په راتلونکو پنځو کلونو کې د اروپا نظامي لګښتونو کې د پام وړ زیاتوالی غواړي، چې یو هدف یې په متحده ایالاتو باندې د براعظم نظامي او امنیتي انحصار کمول دي.
په مرکه کې، ښاغلي کارني وویل چې د هر کاناډایي ډالر څخه چې په خپل هیواد کې په دفاع مصرف کیږي ۷۵ سینټه امریکا ته ځي، کوم چې هغه “غیر عقلمندانه” ګڼي. کاناډا د متحده ایالاتو سره ډیری نظامي او امنیتي تړونونه لري.
د ښاغلي کارني څرګندونې د اوټاوا او واشنګټن ترمنځ د کړکیچونو په مینځ کې راځي، په کوم کې چې د متحده ایالاتو ولسمشر ډونالډ ټرمپ په مکرر ډول د کاناډا د متحده ایالاتو سره د یوځای کولو لپاره د خپلې غوښتنې په اړه خبرې کړې دي.
پرون، ښاغلي ټرمپ د کاناډا په پارلمان کې د بریتانیا د پاچا چارلس دریم په شتون کې وویل چې سپینې ماڼۍ د ښاغلي کارني ادارې سره د هغه د توغندیو دفاعي گنبد پلان سره د یوځای کیدو لپاره لیوالتیا ښودلې ده.