دسته: نړۍ

  • دامریکې اوسنې طرح دمنلونه ده(روسیه)

    دامریکې اوسنې طرح دمنلونه ده(روسیه)

    کرملین وایی چې  نشي کولی د جګړې پای ته رسولو لپاره د متحده ایالاتو وړاندیزونه ومني ځکه چې دوی هغه اندیښنې له پامه غورځوي چې مسکو یې د دواړو هیوادونو ترمنځ د شخړې اصلي لاملونه ګڼي.

    د رویټرز په وینا، د روسیې د بهرنیو چارو مرستیال وزیر سرګي ریابکوف د سې شنبې په ورځ د مسکو او واشنګټن ترمنځ په خبرو اترو کې د پرمختګ نشتوالي ته په اشارې سره ټینګار وکړ چې د امریکا وړاندیزونه د هغو بنسټیزو مسلو لپاره حل لارې نلري چې روسیه یې اندېښمنه کړې ده.

    د روسیې ولسمشر ولادیمیر پوتین مخکې د امریکا د وړاندیزونو د بیاکتنې غوښتنه کړې وه او شرایط یې وړاندې کړي وو. چې ناټو کې د اوکراین نه شاملېدل، د ختیځ اوکراین په څلورو سیمو کې د روسیې د بشپړ کنټرول،پیژندل، او د اوکراین پر پوځ محدودیتونه شامل وو. خو کیف دا غوښتنې مسکو ته تسلیمېدل ګڼۍ.

    په عین حال کې، د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ په وروستیو اونیو کې د مسکو پر وړاندې سخت دریځ غوره کړی دی. ترامپ وایی د روسیې لخوا د سولې د تړون د احتمالي خنډ پرسر غوسه دی. ټرمپ ګواښ کړی چې که اوسنی وضعیت همداسې دوام وکړي، نو پرهغو هېوادونو به بندیزونه ولګوي چې له روسیې څخه تیل اخلي.

    د ټرمپ د نویو دریځونو په اړه، د کریملین ویاند دیمیتري پیسکوف وویل چې له متحده ایالاتو سره اړیکې دوام لري، خو ټینګار یې وکړ چې د بحث لاندې موضوع “ډیره پیچلې” ده او دوه چنده هڅو ته اړتیا لري.

    په ورته وخت کې، د روسیې د بهرنیو چارو وزیر سرګي لاوروف وویل چې مسکو د اوکراین د انرژۍ پر تاسیساتو د بریدونو د بندولو لپاره په بشپړه توګه ژمن دی، او امریکایي چارواکو ته یې د اوکراین له خوا د ادعا شویو سرغړونو لیست چمتو کړی دی.

    د رویټرز په وینا، سره له دې چې ټرمپ د روسیې او اوکراین ترمنځ د سولې موافقې ته د رسیدو لپاره هڅې کوي، خو داسی ښکاري چې دریځ یې ورو ورو دمسکو پرخلاف سختېږي.

  • په میانمار کې له زورورې زلزلې وروسته بېړنی حالت اعلان شوی

    په میانمار کې له زورورې زلزلې وروسته بېړنی حالت اعلان شوی

    د رېښتر په کچه ۷ اعشاریه ۷ درجې خورا زورورې زلزلې د میانمار (برما) مرکزي سیمې لړزولې دي. د امریکا جیولوجیکل سروې ادارې په وینا د زلزلې مرکز له ساګائینګ ښاره ۱۶ کیلومتره لرې شمال لوېدیځ کې دځمکې له سطحې ۱۰ کیلومتره لاندې دی.

    د میانمار پوځي واکمنو د دې هېواد په شپږ زلزله ځپلو سیمو کې بېړنی حالت اعلان کړی دی.

    د میانمار په مانډالې سیمه کې د مرستو چارو یوه مسوول کس بي بي سي برمي څانګې ته وویل، ”خورا ډېره ویجاړي رامنځته شوې. د مرګژوبلې شمېر هم خورا زیات دی، د اوس لپاره همدومره ویلای شو. تر اوسه پورې کره شمېر معلوم نه دی، خو لږ تر لږه سلګونه کسان مړه شوي دي.”

    د زلزلې زورور ټکانونه په تایلنډ او د چین په سویل لوېدیځ یونان سیمو کې هم احساس شوي دي. پر خواله رسنیو خپرې شوې وی‌ډیوګانې هم د تايلنډ پلازمېنه بنکاک کې ودانیو ته رسېدلی زیان ښيي.

    رپوټونه وايي، په میانمار کې له لومړنۍ زورورې زلزلې ایله ۱۲ دقیقې وروسته دویمه زلزله راغلې، چې شدت یې د رېښتر په کچه ۶ اعشاریه څلور درجو ته رسېږي.

    له میانماره رسېدلي رپوټونه ښيي، چې د پلازمېنې نایپیداو ځینې واټونه ښویېدلي دي.

    د ځايي رسنیو په رپوټونو کې ویل شوي په دې کې ساګائینګ، مندالې، ماګوای، ایسټرشان ایالت او نېپېداو سیمې شاملې دي.

    تایلنډ کې چارواکي وايي، د زلزلې له کبله پلازمېنه بنکاک کې یوه داسې ۳۰ پوړیزه ودانۍ نړېدلې، چې د رغونې چارې یې لا نه وې بشپړې شوې او له هغه وروسته په دې ځای کې ۴۳ کارګر بې درکه دي. په دې ودانۍ کې د زلزلې پر مهال پنځوسو کسانو کار کاوه.

    د تایلنډ پرتله په میانمار کې زلزلې اوږده مخینه لري. د اې ایف پي په رپوټ کې د امریکا جیولوجیکل سروې د معلوماتو له مخې ویل شوي، چې د ۱۹۳۰ او ۱۹۵۶ کلونو تر منځ د ساګائنګ فالټ لاین په اوږدو کې چې د میانمار له منځه تېرېږي، شپږ ځله داسې زلزلې راغلې، چې شدت یې د رېښتر په کچه ۷ درجو ته رسېده.

    تایلنډ د زلزلې پر کرښه پروت هېواد نه دی، خو هلته ټولې محسوس شوې زلزلې په ګاونډي هېواد میانمار کې راغلې دي.

    په داسې حال کې چې د تائلنډ پلازمېنې بنکاک ودانۍ احتمالي زلزلې ته په پام سره نه دي طراحي شوې، ځکه داسې وېره څرګندیږي چې ښايي د ودانیو ویجاړی به پاموړ وي.

    دیادونې وړده چې میانمار د پوځي مشرانو لخوا اداره کېږي، چې په ۲۰۲۱ کال کې یې د کودتا له لارې واک ترلاسه کړ او له همدې کبله په دې هېواد کې معلوماتو ته لاسرسی ګران دی. د دې هېواد واکمن د راډیو-ټلویزیون، ورځپاڼو او انټرنېټ په ګډون د معلوماتو پر هر ډول کنټرول لري.

  • دبېځایه شویوفلسطینیانوپرخیموباندې داسراییلی الوتکویرید

    دبېځایه شویوفلسطینیانوپرخیموباندې داسراییلی الوتکویرید

     

    د اسراییلو پوځ په غزه کې د بې ځایه شویو فلسطینیانو په خیمو باندې د بې پیلوټه الوتکې برید وکړ.

    د یوې بهرنۍ خبري ادارې د راپور له مخې، اسراییلي پوځ د وړیا خوړو د ویش یو مرکز هم په نښه کړ، په داسې حال کې چې د اسراییلو په برید کې ۱۳ فلسطینیان شهیدان او ګڼ شمېرنور ټپیان شوي دي.

    له بلې خوا، د حماس ویاند عبداللطیف په جبالیا کې د اسراییلو په هوايي برید کې شهید شو.

    راپورونه ښيي چې د اسراییلو د وروستي بمبارۍ له امله ۱۴۲۰۰۰ فلسطینیان له خپلو کورونو څخه وتلو ته اړ شوي دي.

    د یادونې وړ ده چې د ۲۰۲۳ کال د اکتوبر له ۷مې راهیسې په غزه کې د اسراییلو د یرغل له امله د وژل شویو فلسطینیانو شمېر له ۵۰ زرو څخه اوښتی دی.

  • امریکا او اروپادی یواړخیزسیاستونه پریږدي(ناټو)

    امریکا او اروپادی یواړخیزسیاستونه پریږدي(ناټو)

     

    د ناټو عمومي منشي په اروپا او امریکا باندی غږوکړچې یو اړخیزحرکتونه پریږدي
    روټ په اروپايي هېوادونو غږ وکړ چې د خپلو پوځي بودیجو په زیاتولو سره د ګډ امنیت لپاره ډیرکاروکړي.

    د ناټو عمومي منشي مارک روټ د چهارشنبې په ورځ په وارسا کې په یوه وینا کې خبرداری ورکړ چې اوس د “یو اړخیز چلند” وخت نه دی، ده غوښټنه وکړه چې متحده ایالات او اروپا باید د امنیتي مسلو په اړه یو اړخیز عمل ونه کړي.

    ، روټ زیاته کړه چې په داسې حالت کې چې نړیوال ګواښونه زیات شوي او د اوکراین په وړاندې د روسیې جګړه دوام لري، د ګډ امنیت ساتلو یوازینۍ لار د ناټو چوکاټ کې متحد کیدل دي.

    دا خبرداری د امریکا د ولسمشر ډونالډ ټرمپ د وروستیو څرګندونو په تعقیب کې راغلی چې د ناټو غړو، په ځانګړې توګه هغو هیوادونو سره چې دفاعي لګښتونو کې کافي پیسې نه ورکوي، د دفاع لپاره د واشنګټن ژمنتیا تر پوښتنې لاندې راولي.

    په ورته وخت کې، د امریکا د چارواکو، لکه د دفاع وزیر او مرستیال ولسمشر، لخوا د اروپا د “آزاد سفر” سره د نارضایتۍ راپورونه خپاره شوي، چې اندیښنې یې زیاتې کړي دي. سره له دې، روټ ټینګار وکړ چې په متحده ایالاتو باور کیدی شي او د ناټو ترټولو لوی ملګری پاتې کیږي.

    هغه همدارنګه په اروپايي هېوادونو غږ وکړ چې د خپلو پوځي بودیجو په زیاتولو سره په ډله ییز امنیت کې لوی رول ولوبوي. د روټ په وینا، د جون په میاشت کې په هاګ کې سرمشریزه به د ناټو د “پیاوړې کولو او عادلانه کولو” لپاره یو فرصت وي. هغه وويل: “يو عادلانه ناټو پدې مانا ده چې ټول غړي خپله عادلانه ونډه ورکړي.”

    که څه هم ټرمپ له هېوادونو غوښتي چې خپل دفاعي لګښتونه د خپل ناخالص کورني تولید پنځه سلنې ته لوړ کړي، چې د اوسني دوه سلنې هدف څخه ډېر لوړ دی، خو د امریکا په ګډون هیڅ هېواد تر اوسه دې کچې ته نه دی رسیدلی.

    مارک روټ په اوکراین کې د جګړې د پای ته رسولو لپاره د ډیپلوماتیکو هڅو دهرکلي سره سره ټینګار وکړ چې تر جګړې وروسته د لویدیځ او روسیې ترمنځ د اړیکو عادي کول به ممکن نه وي ځکه چې د دواړو خواوو ترمنځ بشپړ بې باوري شتون لري.

    د ناټو عمومي منشي روسیه “تر ټولو مهم او مستقیم امنیتي ګواښ” وباله، او خبرداری یې ورکړ: “د روسیې د اوسني توغندیو ټیکنالوژۍ سره، په وارسا او مادرید باندې د برید ترمنځ د وخت توپیر یوازې 10 دقیقې دی،په دی توګه د ناټو ټول غړي هیوادونه په ختیځه جبهه کې دي.”

  • په ترکیه کې لاریونونه دوام لري اردوغان خپل مخالف سياسي ګوند د خلکو په پارولو تورن کړ.

    په ترکیه کې لاریونونه دوام لري اردوغان خپل مخالف سياسي ګوند د خلکو په پارولو تورن کړ.

    په ترکیه کې په شپږمه شپه هم لاريونونه او اعتراضونه روان دي. په خپرو شويو عکسونو کې ښکاري چې ګڼ شمېر خلک لارو او سړکونو ته راوتلي په داسې حال کې چې پوليس له ډالونو سره د لاريونو کوونکو مخې ته ولاړ دي.

    تر اوسه پورې، د نن شپې لاریونونه تر ډېرې کچې سوله ایز ښکاري.

    په استانبول کې ناکرارۍ د تېرې چهارشنبې په ورځ هغه وخت پیل شوې کله چې د ولسمشر اردوغان اصلي سيال او د استانبول ښاروال اکرام امام اوغلو، د فساد په تور ونیول شو.

    د ترکیې ولسمشر رجب طیب اردوغان وايي، د اکرم امام اوغلو په ملاتړ لاریونونه د “تاوتریخوالي په غورځنګ” بدل شوي. نوموړي د اپوزیسیون ګوند پولیسو او خلکو ته د زیان رسولو مسؤل وباله او دا يې يوه “شرمناکه” کړنه ياده کړه.

    نوموړي همدارنګه مخالف ګوند د خلکو په پارولو تورن کړ.

    په ورته وخت کې، اروپايي کمیسیون ترکیې ته خبرداری ورکړ چې د اروپا سره د یوځای کېدو لپاره باید دیموکراتیکو ارزښتونو ته غاړه کېږدي.

    د استانبول ښاروال او د ترکیې د ولسمشر رجب طیب اردوغان مهم سیال اکرم امام اوغلو په رسمي ډول بندي او په فساد تورن شوی دی. په همدې مهال لسګونه زره خلک د دې سربېره چې پر مظاهرو بنديز لګېدلی په استانبول کې د امام اوغلو په ملاتړ راوتلي دي.

    اوغلو د سیکولر جمهوري غوښتونکي خلق یا (سي‌اېچ‌پي) ګوند غړی دی او د ترکيې د اوسني ولسمشر رجب طیب اردوغان د یوه مهم سیال په سترګه ورته کتل کېږي. په پام کې وه چې اکرم امام اوغلو د ترکیې د ۲۰۲۸ کال په ولسمشریزو ټاکنو کې د نوماند په توګه وټاکل شي.

    امام اوغلو پر ده لګېدلي تورونه رد کړي او دا يې سیاسي انګېزه بللې ده. له نيول کېدو وروسته يې پر اېکس لیکلي چې “زه به هېڅکله سر ټيټ نه کړم.”

    نوموړي  په ټولنیزو رسنیو کې د محکمې پرېکړه د ترکیې په ډیموکراسۍ “تور داغ” بللی دی.

    په همدې حال کې، ترکي چارواکو د پراخو لاریونونو د مخنیوي لپاره د ټولنیزو رسنیو له ۷۰۰ زیاتو اکونټونو د تړلو غوښتنه کړې ده.

    اېکس وايي، د ترکي چارواکو لخوا خبري سازمانونه، خبریالان، سیاستوال او زده کونکي په نښه کېږي، چې په وينا يې د ترکیې د مخابراتو ادارې د محکمې حکمونه یې ننګولي دي.

    ويل کېږي په ترکیه کې د مطبوعاتو ازادي د رجب طیب اردوغان په ولسمشرۍ کې محدوده شوې ده.

    ډېر خبریالان بندیان شوي او د هغوی پر سازمانونو بنديز لګول شوی.

    دا اقدام یوه ورځ وروسته له هغه وشو چې د هغه له ۳۰۰ څخه زیات ملاتړي په نهو ښارونو کې د لاریونونو په ترڅ کې ونیول شول. امام اوغلو لومړی ځل د چهارشنبې په ورځ (د مارچ ۱۹مه) ونیول شو، او د هغه د ګوښه کولو پر ضد د ترکیې په ښارونو کې د لاریونونو څپه خپره شوه.

    امام اوغلو د ترکيې د اوسني ولسمشر رجب طیب اردوغان د یوه مهم سیال په سترګه ورته کتل کېږي. په پام کې وه چې اکرم امام اوغلو د ترکیې د ۲۰۲۸ کال په ولسمشریزو ټاکنو کې د نوماند په توګه وټاکل شي.

    نیوکه کوونکو یا منتقدانو د هغه نیول کېدل “کودتا” بللې او ویلي یې دي چې لا ډېرو احتجاجونو ته یې نیت دی. هغه هم په داسې حال کې چې په استانبول کې د اردوغان ملاتړي والي په دغه ښار کې د څلورو ورځو لپاره پر لویو راټولېدنو او غونډو بندیز لګولی دی.

  • پر لبنان د اسرایيلي اشغالګرو په هوایي برید کې اوه تنه وژل شوي او لسګونه نور ټپیان دي

    پر لبنان د اسرایيلي اشغالګرو په هوایي برید کې اوه تنه وژل شوي او لسګونه نور ټپیان دي

    اسرائيل وايي له لبنان څخه يې د دريو توغنديو توغېدو په ځواب کې د لبنان په جنوب کې د حزب الله پر مرکزونو بریدونه کړي دي.

    د اسرائیلو لومړي وزير بنيامين نتنياهو وايي، پوځ ته يې امر کړی چې “په لبنان کې د لسګونو ترهګرو اهدافو پر وړاندې په بشپړ ځواک سره عمل وکړي.”

    د لبنان د رسمي خبري اژانس په وینا، د اسرائیلو په بریدونو کې اووه کسان وژل شوي، چې یوه کوچنۍ نجلۍ هم پکې شامله ده. دا تاوتریخوالی د حزب الله او اسرائیلو ترمنځ د اوربند تر ټولو جدي سرغړونه ګڼل کېږي، او د لبنان لومړي وزیر د “نوې جګړې” د ګواښ په اړه خبرداری ورکړی دی.

    د اسرائیلو پوځ وايي دوی د حزب الله اړوند لسګونه توغندي توغوونکي او د قوماندې يو مرکز په نښه کړی دی.

    د شنبې په سهار، د اسرائیلو په شمالي ښار میتولا کې سایرن وغږول شو، او د اسرائیلو دفاع وزارت اعلان وکړ چې له لبنان څخه توغول شوي دری توغندي يې شنډ کړل.

    د لبنان ولسمشر جوزف عون، چې د روان کال په جنوري کې واک ته رسېدلی، په یوه وینا کې “هغه اقدامات چې لبنان د تاوتریخوالي په کړۍ کې ښکېلوي” غندلې، او د لبنان لومړي وزیر نواف سلام خبرداری ورکړی چې د تاوتريخوالي دا زیاتوالی “هېواد بلې جګړې ته کاږي”.

    حزب الله وايي پر اسرائیلو يې توغندي نه دي توغولي او ټینګار يې کړی چې د اوربند تړون ته ژمن دي. تر اوسه کومې بلې ډلې د دې بریدونو مسؤلیت نه دی منلی.

    رویټرز خبري اژانس د یوه اسرائیلي چارواکي له خولې ویلي، تر اوسه دا نه ده تائید شوې چې د برید تر شا کومه ډله وه.

    اسرائیلو مخکې خبرداری ورکړی و چې د توغندیو پر وړاندې به “سخت ځواب” ورکړي.

    په لبنان کې د ملګرو ملتونو سوله ساتي ځواک، هم د “تاوتریخوالي د زیاتوالي خطر” په اړه اندېښنه څرګنده کړې او له اسرائیلو او لبنانه یې غوښتي چې “خپلو ژمنو ته غاړه کېږدي.”

    د اسرائيلو او حزب الله تر منځ د نومبر پر ۲۷ شاوخوا څلور میاشتې وړاندې اوربند وشو چې په مکرر ډول د دواړو خواو له خوا د سرغړونو د تورونو له امله ګواښل شوی خو دا وروستی تاوتريخوالی د نسبي ارامۍ لپاره تر ټولو جدي ګواښ بلل کېږي.

  • محدوداوربندسره دروسیې اواوکراین توافق

    محدوداوربندسره دروسیې اواوکراین توافق

     

    اوکراین هم له روسیې سره د ۳۰ ورځو لپاره ، محدود اوربند ته موافقه وکړه

    دریپوټونو ترمخه د يوکرين صدر زيلنسکي هم روس سره د ۳۰ ورځو دپاره په  محدود اوربند اتفاق کړی په داسې حال کې چې د امريکې صدر ټرمپ د يوکرائن د معدني ذخيرو نه وروستو د انرجۍ د تاسيساتو د خپلولو خواهش څرگند کړی دی .

    په راپور کې ویل شوي چې د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ له خپل اوکرایني سیال سره یو ساعت ټیلیفوني خبرې وکړې چې په ترڅ کې یې ولسمشر زیلینسکي د امریکا له همکارۍ حخه مننه وکړه او موافقه یې وکړه چې د روسیې د انرژۍ پر بنسټونو به حملې نه کوي.د اوکراین ولسمشر زیلینسکي ویلي، کییف چمتو دی چې د روسیې د انرژۍ پر شبکې او بنسټیزو تاسیساتو بریدونه ودروي.

    زیلینسکي زیاته کړه چې د اټومي بټۍ په اړه یې له ټرمپ سره پر وړاندیز خبرې کړې دي.

    هغه زیاته کړه چې هغه د ټرمپ لخوا هیڅ فشار نه احساسوي چې د روسیې په ګټه کوم امتیازات ورکړي.

    ټرمپ د اوکراین د معدنی زیرمو وروسته، د انرژۍ تاسیساتو مالکیت هم غواړي

    ولسمشر ټرمپ له خپل اوکرایني سیال سره په ټیلیفوني خبرو کې ویلي ډي چې د اوکراین د انرژۍ د زیربنا د خوندي کولو لاره دا ده چې د اټومي او برښنايي بټۍ په ګډون د انرژۍ تاسیسات د امریکا ملکیت ته انتقال کړي.

    خو د اوکراین کارپوهان په دې باور دي چې د امریکا وړاندیز د اعتبار وړ نه دی ځکه چې په اوکراین کې د اروپا د انرژۍ ترټولو لوی فابریکه Zaporizhzhia د روسیې تر کنټرول لاندې ده.

    د ولسمشر ټرمپ دغه وړاندیز د زیلنسکی په اعلان کې هم شامل نه و.

    تر اوسه څرګنده نه ده چې موقت اوربند به له کومې نېټې پیل شي، خو په راتلونکو څو ورځو کې به په دې اړه په سعودي عربستان کې تخنیکي ټیمونه غونډه وکړي چې په هغه کې به په تور سمندرګي کې د موقتي اوربند او همدارنګه  د انرژۍ د تاسیساتو په اړه خبرې وشي.

  • ایران ته دامریکې دوه میاشتنی مهلت

    ایران ته دامریکې دوه میاشتنی مهلت

     

    د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ ایران ته په یوه استول شوي لیک کې د نوي اټومي تړون لپاره دوه میاشتې وخت ورکړی دی.

    امریکايي رسنۍ وايي، د ایران لوړپوړو چارواکو ته د ولسمشر ډونلډ ټرمپ له لوري په لیکل شوي لیک کې ایران ته د نوي اټومي تړون لپاره ۲ میاشتې وخت ورکړل شوی دی.

    امریکايي رسنۍ ادعا کوي چې په دې لیک کې د امریکا او ایران ترمنځ د اټومي خبرو د بیا پیل وړاندیز شوی او تهران نخشحن ګواښ شوی چې که خپل اټومي پروګرام ته دوام ورکړي، له عواقب سره به مخامخ شي.

    د امریکا ولسمشر د دې میاشتې په پیل کې د ایران مشرتابه ته یو لیک واستاوه، په داسې حال کې چې سپینې ماڼۍ اسراییل، متحده عربي اماراتو او سعودي عربستان ته د لیک د محتوا په اړه خبر ورکړ.

  • پوتین منلې چې ۳۰ ورځې به په اوکرايین کې د انرژۍ پر اهدافو بريدونه نه کوي

    پوتین منلې چې ۳۰ ورځې به په اوکرايین کې د انرژۍ پر اهدافو بريدونه نه کوي

    د روسیې ولسمشر ولادیمیر پوتین له خپل امریکایي سیال ډونلډ ټرمپ سره له اوږدې ټیلیفوني اړیکې وروسته هوکړه کړې چې د راتلونکو ۳۰ ورځو لپاره به په اوکرایین کې د انرژۍ پر اهدافو بریدونه ودروي.

    د امریکا د سپینې ماڼۍ په وینا، ټرمپ او پوتین په اوکرایین کې د اوربند او “سولې اړتیا” په تړاو خبرې کړې او په سیمه کې یې د تلپاتې سولې په اړه موافقه کړې ده.

    د سپینې ماڼۍ په وینا، دواړو خواوو هوکړه وکړه چې په تور سمندرګي کې د سمندري اوربند د پلي کولو لپاره خبرې اترې پیل کړي. همدا ډول د “ستراتیژیکو وسلو د بندولو” پر اړتیا هم بحث شوی دی.

    د اوکرايين حکومت يا خپله ولودمير زيلېنسکي تراوسه د دې اوربند په اړه څه نه دي ويلي.

    ډونلډ ټرمپ په ټولنیزو رسنیو لیکلي، چې د روسي له ولسمشر سره يې وروستۍ خبرې “ډېرې ښې او ګټورې” وې.

    نوموړي پر خپله ټولنيزه رسنۍ ټروت ليکلي، “موږ پر دې هوکړه وکړه چې د انرژۍ او زیربناوو پر ټولو برخو به سملاسي اوربند وي، او هڅه کوو چې ژر تر ژره یو بشپړ اوربند او په پای کې د دې ډېر بدمرغه جنګ د پای ته رسولو لپاره کار وکړو”.

    سپینه ماڼۍ وايي، امریکا او روسیه په دې باور دي چې “ایران باید هېڅکله په داسې موقف کې نه وي چې اسرائیل له منځه یوسي.”

    د کرملین په وینا، د مارچ پر ۱۹مه، به روسیه او اوکرایین ۱۷۵ جنګي بندیان تبادله کړي، په داسې حال کې چې ۲۳ سخت ټپي شوي اوکرایني سرتېري چې په روسیه کې تر درملنې لاندې دي، به هم اوکرایین ته ولېږدول شي.

    کریملین غوښتنه کړې چې د ۳۰ ورځني اوربند پر مهال باید اوکراییني ځواکونه هېڅ صف بندي ونکړي.سرچینه،EPA

    داسې اټکل کېده چې روسيه به هغه بشپړ اوربند چې د ټرمپ ډلې تازه د سعودي په منځګړيتوب له اوکرايين سره جوړ کړی و مني خو پوتین ویلي، چې پراخ اوربند یوازې هغه وخت عملي کېدای شي، که له اوکرایین سره بهرنۍ پوځي مرستې او د استخباراتي معلوماتو شريکول ودرول شي.

    د اوکرایین اروپايي متحدینو مخکې دا ډول شرایط رد کړي وو.

    کله چې د امریکا استازو تیره سې ‌شنبه په جده کې د اوکرایین له استازو سره ولیدل، هغوی یې قانع کړل چې د سملاسي ۳۰ ورځني اوربند وړاندیز ومني، چې پر وچه، هوا او سمندر به عملي کېږي.

    ولسمشر ولودمير زیلېنسکي ویلي، اوکرایین د انرژۍ پر زیربناوو د اوربند نظریه مني، خو وايي غواړي چې د دې جزییات روښانه شي.

    زيلېنسکي ويلي، “زه فکر کوم چې دا به سمه وي چې موږ له ولسمشر ټرمپ سره خبرې وکړو، څو پوه شو چې روسانو امریکایانو ته څه وړاندیز کړی، او یا امریکایانو روسانو ته څه ویلي دي”.

    سپینه ماڼۍ وايي په اوکرایین کې د سولې د ټینګښت لپاره به ډېر ژر په منځني ختیځ کې بيا خبرې اترې پیل شي.

  • د اسرایيلي اشغالګرو په بریدونو کې څه باندې 400 فلسطینیان شهیدان او په سلګونو نور ټپیان شوي

    د اسرایيلي اشغالګرو په بریدونو کې څه باندې 400 فلسطینیان شهیدان او په سلګونو نور ټپیان شوي

    د اسرائیلو لومړی وزير بنیامین نتنیاهو وايي، هېواد يې په غزه کې “په بشپړ ځواک سره” جګړه بیا پیل کړې ده.

    د روان کال به جنورۍ مياشت کې د اسرائيلو او حماس تر منځ په غزه کې له اوږدې مرګونې جګړې وروسته اوربند وشو خو د لومړي پړاو له پايته رسېدو وروسته اوس اسرائيلو بيا د دوی په ټکو پر حماس بريدونه پيل کړي دي.

    په غزه کې د حماس تر کنټرول لاندې د روغتيا وزارت چارواکي وايي، په دې تازه بريدونه کې له ۴۰۰ زيات کسان وژل شوي دي.

    د اسرائيلو لومړي وزير دا “يوازې پيل” وباله او زياته يې کړه چې تر هغه به دوام ورکړي چې اسرائيل خپلې موخې ترلاسه کړي.

    اسرائیلو له غزې د خپلو ټولو یرغمل شویو کسانو د بېرته ستنېدو غوښتنه کړې ده. اسرائیل باور لري چې په غزه کې لا هم ۵۹ یرغمل شته، چې ګومان کېږي ۲۴ یې ژوندي دي.

    د اسرائیلو لومړي وزیر، حماس د اوربند وړاندیز په ردولو تورن کړی. دی وايي، “اوس به خبرې اترې یوازې تر اور لاندې ترسره شي.”

    هغه له اسرائیلیانو مننه وکړه او ویې ویل، “موږ منځنی ختیځ بدلوو. موږ به ګټوونکي وو.”

    په همدي مهال حماس په اسرائیلو تور ولګاوه چې په غزه کې يې بې ګناه ملکي وګړي په نښه کړي او وايي امريکا په غزه کې د مرګ ژوبلې مسؤله ده. د راپورونو له مخې، اسرائیلو په غزه له بمبارۍ وړاندې امریکا ته معلومات ورکړي وو.

    بل پلو د اسرائیلي یرغمل شویو کورنیو د پارلمان بهر لاریون وکړ، او چارواکي یې په غزه کې د بمباریو بیا پیلولو سره د یرغمل شویو کسانو له پامه غورځولو تورن کړل.

    په غزه کې د حماس تر مشرۍ لاندې د روغتیا وزارت د وژل شویو کسانو د شمېر په اړه تازه معلومات ورکړي دي. حماس پر ټیلیګرام خپاره شوي یوه پیغام کې ویلي، د اسرائیلو په هوايي بریدونو کې ۴۰۴ کسان وژل شوي دي. خو په واټس اپ کې یې دا شمېر ۴۱۴ تنه ښوولی دی.

    وزارت زیاتوي، ځینې قربانیان لاهم تر کنډوالو لاندې بند پاتې دي.

    د اسرائیلو پوځ وايي د غزې په مختلفو برخو کې یې د حماس پر مرکزونو بریدونه کړي دي. دا بریدونه د اسرائیلو او حماس ترمنځ له اوربند راهیسې “تر ټولو پراخ” بلل شوي دي.

    د اسرائیلو دفاعي ځواکونو ويلي چې د حماس اړوند “ترهګریز اهداف” په نښه کوي.

    د “رویټرز” خبري اژانس د راپور له مخې، دری کورونه د مرکزي غزې په دیر البلح، یوه ودانۍ د غزې ښار، او نورې موخې د خان یونس او رفح په سیمو کې په نښه شوې دي.

    د راپورونو له مخې، په غزه کې د کورنیو چارو مرستیال وزیر او د حماس لوړ پوړی امنیتي چارواکی محمود ابو وفاح هم په یوه برید کې وژل شوی دی.

    د اسرائیلو لومړي وزير دفتر په یوه اعلامیه کې ويلي چې بنیامین نتنیاهو او د دفاع وزیر اسرائیل کاتز د سې شنبې په سهار د دې بریدونه امر کړي دی.

    په بیان کې ویل شوي، “دا د یرغمل شویو کسانو د خوشي کولو پر وړاندې د حماس پرلپسې مخالفت او د امریکا د ځانګړي استازي سټیو ویټکاف او د اسرائیلو او حماس ترمنځ د مذاکراتو د نورو منځګړو د ټولو وړاندیزونو د ردولو پایله ده.”

    له بلې خوا ،په یوه تازه خپره شوې اعلامیه کې، حماس وايي، وروسته تر هغه چې څرګنده شوه، اسرائیلو پر غزې تر برید مخکې امریکا ته معلومات ورکړل، امریکا په غزه کې “د ټول وژنې بشپړ مسؤلیت پر غاړه لري.”

    د حماس په اعلامیې کې راغلي، دا “د تاوتریخوالي د کمولو په اړه د دوی د ادعاوو دروغ افشا کوي.” دغه ډله زیاتوي، “له نړیوالې ټولنې غوښتنه کېږي چې د بشریت ضد جنایتونو په اړه د نیواکګرو او د هغوی د ملاتړو د حساب ورکولو لپاره سمدستي ګامونه اوچت کړي.”

    د حماس د روغتیا وزارت مشر منیر البرش وايي، په برید کې تر ۶۶۰ ډېر ټپیان روغتونونو ته رسول شوي دي.

    هغه وايي، ډېری قربانیان ښځې او ماشومان دي.

    البرش وايي، د طبي اسانتیاوو سخت کمښت دی او د ۳۸ روغتونونو له ډلې ۲۵ یې له خدماتو بهر دي.

    په همدې حال کې پر غزې د اسرائیلو وروستي برید ته په نړیواله کچه پراخ غبرګونونه ښوول شوي دي.

    د اسټرالیا د بهرنیو چارو وزیرې پیني وانګ ویلي، هېواد یې له ټولو خواوو غواړي، چې اوربند ته درناوی وشي. هغه وايي: “ټول ملکي وګړي باید خوندي شي.”

    د بلجیم مرستیال لومړي وزیر ماکسیم پریوټ دغه بریدونه غندلي او له ټولو خواوو غوښتنه کوي چې اوربند ته غاړه کېږدي: “راځئ چې شاته ولاړ نه شو.”

    د چین د بهرنیو چارو وزارت ویانده ماو نینګ وايي، چین دغه وضعیت په اړه “ډېر اندېښمن” دی او هیله لري چې ټولې خواوې “له هر هغه اقدام ډډه وکړي چې کولی شي د تاوتریخوالي د ډېرېدو لامل شي.”

    د روسیې ویاند دیمیتري پیسکوف هم وايي، دا وضعیت د اندېښنې وړ دی، او دا یې “د تاوتریخوالي د ډېرېدو یو بل څرخ” بللی دی.

    په عین حال کې، د ملګرو ملتونو سرمنشي انتونیو ګوتریش ویلي، دغو بریدونو “هک حیران” کړی دی او ” په ټینګه غوښتنه کوي چې اوربند ته دې درناوی وي.”

    په افغانستان کې د طالبانو حکومت د بهرنیو چارو وزارت په یوې اعلامیې کې د بریدونو غندنه کړې او وايي، “د صهیونیستي یرغلګرو دغه وحشیانه عمل نه یوازې د بشري حقونو او نړیوالو قوانینو خلاف دی، بلکې د انسانیت له اساسي ارزښتونو سره هم تضاد لري.”