مؤلف: Admin

  • برجام پر سر،له اروپا سره دایران غیر رسمي خبرې

    برجام پر سر،له اروپا سره دایران غیر رسمي خبرې

     

    د رویټرز لخوا لیدل شوي سند له مخې، ډیپلوماتانو ویلي چې که چیرې د اګست تر میاشتې پورې یوې اساسي موافقې ته ونه رسیږي، نو درې اروپایي هیوادونه ممکن د ماشې میکانیزم فعال کړي.

    رویټرز د جمعې په ورځ په استانبول کې د تهران او اروپايي ګوندونو ترمنځ د خبرو اترو په اړه د نامعلومو سرچینو په حواله راپور ورکړ. مخکې له دې، د اسلامي جمهوریت چارواکو، چې د ټرمپ ادارې سره مشورې کوي، له اروپایانو سره د خبرو اترو غوښتنه کړې وه، خو دا خبرې اترې لا نه دي شوي.

    رویټرز لیکي چې دا خبرې اترې د لوړ پوړو ډیپلوماتانو په کچه ترسره کیږي ځکه چې دواړه خواوې هڅه کوي چې په راتلونکو ورځو کې د اسلامي جمهوریت او متحده ایالاتو ترمنځ د پنځم پړاو خبرو اترو څخه مخکې خپل دریځونه روښانه کړي.

    د رویټرز په وینا، پخوانۍ خبرې اترې، چې ټاکل شوې وه د می په دویمه نیټه ترسره شي، وځنډول شوې ځکه چې بریتانیا، فرانسه او جرمني – چې د اروپایی درې ګونی په نوم پیژندل کیږي – په پیل کې د ټرمپ ادارې لخوا تعقیب شوي مذاکراتو ته د موازي لارې له وژرژ لهمذاکذاتو څخه ډډه وکړه.

    په عین حال کې، بریتانیا، فرانسه او جرمني، چې لا هم په JCPOA کې دي، د اکتوبر تر ۱۸مې پورې وخت لري چې د محرک میکانیزم فعال کړي او د ایران په وړاندې د ملګرو ملتونو بندیزونه بیا ولګوي. خو دا مهال دوی د تهران او واشنګټن ترمنځ د خبرو اترو برخه نه دي.

    د رویټرز لخوا لیدل شوي سند له مخې، ډیپلوماتانو ویلي چې که چیرې د اګست تر میاشتې پورې یوې اساسي موافقې ته ونه رسیږي، نو درې اروپایي هیوادونه ممکن د محرک میکانیزم فعال کړي. په ورته وخت کې، د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ، چې په سعودي عربستان کې دی، هم خبرداری ورکړی چې اسلامي جمهوریت یوې موافقې ته د رسیدو لپاره محدود وخت لري او باید ژر تر ژره پریکړه وکړي.

    رویټرز لیکي چې د تهران د اټومي پروګرام په اړه د اختلافاتو د حل لپاره د ایران او متحده ایالاتو ترمنځ د خبرو اترو بل پړاو به په راتلونکو ورځو کې وروسته له هغه ترسره شي چې دواړه خواوې له خپلو پلازمینو سره مشوره وکړي.  عمان  په دې خبرو اترو کې د منځګړي رول لوبوي.

  • امریکې او سعودي ترمنځ د۱۴۲عرب ډالروپه ارزښت دفاعی تړون

    امریکې او سعودي ترمنځ د۱۴۲عرب ډالروپه ارزښت دفاعی تړون

     

    امریکا او سعودي عربستان د ۱۴۲ میلیارده ډالرو په ارزښت دفاعي تړونونه لاسلیک کړل

    سعودي عربستان ته د امریکا د ولسمشر ډونالډ ټرمپ د سفر په جریان کې، متحده ایالاتو او سعودي عربستان د ۱۴۲ ملیارد ډالرو په ارزښت دفاعي تړونونه لاسلیک کړل.

    سپینه ماڼۍ وايي چې دا دفاعي تړون د سعودي عربستان د ۶۰۰ ملیارد ډالرو پانګونې ژمنې یوه برخه ده.

    په دفاعي قراردادونو کې د GE ګاز توربینونو صادرات، د ۱۴.۲ ملیارد ډالرو انرژۍ سکتور قرارداد، او د ۴.۸ ملیارد ډالرو بوینګ ۷۳۷ الوتکو قرارداد شامل دي.

    دخبري سزچینو پّ وېنا سعودي عربستان د متحده ایالاتو څخه د F-35 جنګي جټ الوتکو د احتمالي پیرود په اړه هم بحث کړی دی، مګر دا لا معلومه نه ده چې ایا د F-35 جنګي جټ الوتکو پیرود هم په دفاعي تړون کې شامل دی که نه.

    د عربي رسنیو په وینا، دواړو هیوادونو د ستراتیژیکو اقتصادي ملګرتیا تړونونه او د تفاهم یادښتونه هم لاسلیک کړي دي، چې پکې د انرژۍ، کانونو، فضايي همکارۍ او روغتیا په ګډون نورې برخې شاملې دي.

    تر دې وړاندې د سعودي هوايي حریم ته د ننوتلو سره، د سعودي جنګي جټ الوتکو د ټرمپ د هوايي ځواک یوه الوتکه هوايي ډګر ته بدرګه کړه.

    د سعودي ولیعهد ټرمپ ته تود هرکلی ووایه او دواړو مشرانو د یو څه وخت لپاره نظرونه تبادله کړل.

    د یادونې وړ ده چې د دې سفر په جریان کې به ولسمشر ټرمپ د خلیج همکارۍ شورا په غونډه کې هم ګډون وکړي او همدارنګه به قطر او متحده عربي اماراتو ته هم سفر وکړي.

  • دروسیې او اوکراین ترمنځ دنېغو خبرو اترو جزئیات

    دروسیې او اوکراین ترمنځ دنېغو خبرو اترو جزئیات

     

    د روسیې ولسمشر د می په ۱۵مه په استانبول کې له اوکراین سره د مستقیمو خبرو اترو وړاندیز کړی دی ترڅو “د شخړې ریښې حل شي.په دی توګه پوتین د ۳۰ ورځني اوربند له پامه غورځول شوی دی.

    د روسیې ولسمشر ولادیمیر پوتین د یکشنبې په ورځ وړاندیز وکړ چې په راتلونکو ورځو کې به په استانبول کې له اوکراین سره د جګړې د پای ته رسولو لپاره مستقیمې خبرې اترې وشي. هغه د امریکا، اروپا او اوکراین لخوا ملاتړ شوي د ۳۰ ورځني اوربند پلان یادونه ونه کړه.

    پوتین د یکشنبې په سهار په کریملین کې په یوه وینا کې وړاندیز وکړ چې خبرې اترې دې د می په ۱۵مه په استانبول کې ترسره شي.

    د روسیې د ولسمشر دا وړاندیز څو ساعته وروسته له هغه وشو چې کیف او د فرانسې، جرمني، بریتانیا او پولنډ مشرانو د دوشنبې له ورځې څخه د ۳۰ ورځو لپاره د غیر مشروط اوربند غوښتنه وکړه.

    پوتین وویل: “موږ د کیف چارواکو ته وړاندیز کوو چې هغه خبرې اترې چې دوی په ۲۰۲۲ کال کې ځنډولې وې پرته له کوم مخکیني شرط څخه بیا پیل کړي.”

    پر اوکراین د روسیې د یرغل په لومړیو اونیو کې، د دواړو هیوادونو د استازو ترمنځ په استانبول کې مستقیمې خبرې اترې وشوې، خو د جګړې د بندولو لپاره کومې موافقې ته ونه رسیدل.

    پوتین زیاته کړه: “موږ وړاندیز کوو چې خبرې اترې پرته له ځنډه د پنجشنبې په ورځ، د می په ۱۵مه، په استانبول کې پیل کړو.”

    هغه زیاته کړه چې ډېر ژر به د ترکیې له ولسمشر رجب طیب اردوغان سره اړیکه ونیسي او له هغه څخه به وغواړي چې د دې مذاکراتو په اسانه کولو کې مرسته وکړي.

    “د شخړو د اصلي لاملونو حل کول”
    پوتین په خپله وینا کې ټینګار وکړ چې هغه “د اوکراین سره جدي خبرو اترو ته ژمن دی” چې هدف یې “د شخړې د اصلي لاملونو لرې کول او د تلپاتې سولې رامینځته کول” دي.

    د “اصلي لاملونو” عبارت کارول هغو مسلو ته اشاره کوي چې روسیې د ۲۰۲۲ کال په فبروري کې د اوکراین پر وړاندې د جګړې د پیل لپاره راپورته کړې وې، په شمول د هغه څه سره مبارزه چې هغه یې “نو-نازیزم” بولي، په ختیځ اوکراین کې د روسي ژبو خلکو ملاتړ، او د روسیې شاوخوا فضا کې د ناټو د نفوذ د پراختیا مخه نیول.

    تر دې مخکې، اوکراین او لویدیځو هیوادونو د مسکو ټولې غوښتنې رد کړې وې او پر اوکراین یې د روسیې برید د نورو هیوادونو د سیمو د تسلط او اشغال لپاره د هڅو یوه برخه ګڼلې وه.

    پوتین وویل: “موږ د دې خبرو اترو په جریان کې د نوي اوربند په اړه د موافقې امکان نه ردوو.”

    د “روسیې ضد خبرو اترو” پای ته رسول
    پوتین د اوکراین، متحده ایالاتو او اروپا لخوا د ۳۰ ورځني اوربند وړاندیز ته له اشارې پرته د کیف لویدیځ ملاتړي په دې تورن کړل چې غواړي “له روسیې سره جګړه دوام ورکړي” او په کلکه یې “اروپایي الټیمیټمونه” او “د روسیې ضد خبرې اترې” وغندلې.

    د پوتین دا څرګندونې وروسته له هغه وشوې چې د فرانسې ولسمشر ایمانویل مکرون، د جرمني صدراعظم فریدریش میرټز، د برتانیا صدراعظم کیر سټارمر او د پولنډ صدراعظم ډونالډ ټوسک په کیف کې د اوکراین لپاره د خپل ملاتړ د څرګندولو لپاره سره ولیدل.

    اوکراین، اروپا او متحده ایالاتو د شنبې په ورځ خبرداری ورکړ چې که روسیه د دوشنبې له ورځې څخه پیل کېدونکی بشپړ او غیر مشروط ۳۰ ورځنی اوربند ونه مني، نو له نویو “پراخو بندیزونو” سره به مخ شي.

    مکرون په کیف کې د زیلینسکي او د بریتانیا، جرمني او پولنډ له مشرانو سره په یوه ګډه خبري غونډه کې وویل: “هغه هېوادونه چې د اوکراین د ملاتړ لپاره د ‘رضاکارانو په ایتلاف’ کې برخه اخلي، پریکړه کړې چې د ۳۰ ورځني اوربند ملاتړ وکړي.”

    هغه زیاته کړه چې متحده ایالات به په ځانګړي ډول د اوربند څارنه وکړي، خو “اروپایان به هم پکې شامل وي.”

    مکرون ټینګار وکړ چې دا اوربند کولی شي “د یوې قوي او تلپاتې سولې د رامینځته کولو لپاره د ښکیلو خواوو سره د بیړني اقدام او خبرو اترو لپاره لاره هواره کړي.”

     

  • د هند او پاکستان تر منځ اوربند

    د هند او پاکستان تر منځ اوربند

     

     

    د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ ویلي دي چې هند او پاکستان د اوربند لپاره چمتو دي.

    د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ په خپل ټولنیزې رسنۍ اکاونټ کې په یوه خپره شوې اعلامیه کې ویلي چې هند او پاکستان د امریکا په منځګړیتوب د سمدستي اوربند په اړه موافقه کړې ده.

    د امریکا ولسمشر وویل چې هند او پاکستان په بشپړ او سمدستي اوربند موافقه کړې ده.

    ډونالډ ټرمپ دواړو هېوادونو ته د مبارکۍ په ویلو سره وویل چې پاکستان او هند هوښیارتیا او درک ښودلی دی.

    شهباز شریف: صدراعظم له سیاسي مشرتابه سره اړیکه نیولې، او ویلي یې دي چې
    که هند ونه دریږي، نو ځواب به یې نور هم سخت وي: د پاکستان پوځي او سیاسي مشرتابه امریکا ته څرګنده کړه
    د لومړي وزیر مرستیال او د بهرنیو چارو وزیر اسحاق ډار هم اوربند تایید کړی دی.

    اسحاق ډار له جیو نیوز سره په خبرو کې وویل چې پاکستان او هند په سمدستي ډول اوربند باندې موافقه کړې ده.

    اسحاق ډار وويل چې موږ وويل چې موږ د اوربند لپاره چمتو يو، خو که هند کوم تېری وکړي، نو ځواب به ورکړو. زه د هغو هېوادونو څخه مننه کوم چې د اوربند په راوستلو کې یې مرسته کړې ده. د پاکستان او هند ترمنځ د مازدیګر له ۴:۳۰ بجو راهیسې اوربند نافذ دی.

    د امریکا د بهرنیو چارو وزیر وویل چې له تیرو ۴۸ ساعتونو راهیسې، زه او د امریکا مرستیال ولسمشر له لوړ پوړو پاکستاني او هندي چارواکو سره په تماس کې یو. زه په خوښۍ سره اعلان کوم چې پاکستان او هند په سمدستي اوربند موافقه کړې ده. پاکستان او هند به په یوه بې طرفه ځای کې د پراخو مسلو په اړه خبرې اترې وکړي.

    له بلې خوا، د هند د بهرنیو چارو وزیر وکرم مسري هم اوربند تایید کړی او ویلي یې دي چې د دواړو خواوو پوځي عملیات به هم ودرول شي.

    د هند د بهرنیو چارو وزیر: اوربند د پاکستان پر وخت د مازدیګر له ۴:۳۰ بجو نافذ شو
    د هند د بهرنیو چارو وزیر وویل چې اوربند د پاکستاني وخت له ۴:۳۰ بجو راهیسې نافذ شوی دی. د پاکستان او هند د پوځي عملیاتو مشران به د می په ۱۲مه خبرې اترې وکړي. نن د پاکستان او هند د پوځي عملیاتو مشران ترمنځ خبرې اترې وشوې. په خبرو اترو کې، دواړو خواوو د نن ماښام څخه په ځمکه، سمندر او هوا کې د اوربند په اړه موافقه وکړه.

     

  • هند او اسلامي امارت د پاکستان نوې ادعا رد کړه

    هند او اسلامي امارت د پاکستان نوې ادعا رد کړه

     

    دافغاننستان د ملی دفاع وزارت ویاند عنایت الله خوارزمی د پاکستان هغه ادعا رد کړه چې ګنی د هند پوځ دافغانستان خینې سیمې هم په توغندیو ویشتي دي.

    د دفاع وزارت ویاند په ایکس پاڼه کې لیکلي دي چې هندوستان له خوادافغانستان پر خاورې هیڅ ډول برید نه دی شوی.

    له بلې خوا د هند بهرنیو چارو سکرتر وکرم میسري یوې خبري غونډې ته وینا کې د پاکستان هغه ادعا په کلکه رد کړه، چې ګواکې هند پر پاکستان د توغندیزو ګوزارونو په ترڅ کې پر افغان خاوره هم توغندیز او ډرون بریدونه کړي.

    میسری زیاته کړهخ چې زه غواړم یوازې دومره ووایم چې داسې کومه اړتیا نه شته چې (څوک یې) افغانانو ته وریاده کړي، چې هغه کوم هېواد دی چې څو ځله یې یوازې په تېر یوه نیم کال کې د افغانستان ملکي تاسیسات په نښه کړي دي. له دې مخکې د پاکستان پوځ د مطبوعاتو او عامه اړیکو دفتر (ای‌اېس‌پي‌ار) مشر جنرال احمد شریف چودري د پاکستان پر نور خان، شور کوټ، او مرید پوځي اډو د هند د توغندیزو بریدونو ادعا تر څنګ ویلي و، چې هندي پوځ پر افغان خاوره هم توغندیز او ډرون بریدونه کړي دي.

    یاده دی وي چې دوه ورځې وړاندې دافغانستان اسلامي امارت دبهرنیو چارو وزارت د یوې خبرتيا په ترڅ کې ویلي وو چې دکړکیج دوام دسیمې په ګټه دی،هند او پاکستان دی له خبرو او دپلوماسۍ کار واخلي

  • دهند او پاکستان ترمنځ شدیده جګړه

    دهند او پاکستان ترمنځ شدیده جګړه

     

    د هند او پاکستان ترمنځ مخ په زیاتیدونکي کړکېچ؛ اسلام آباد د ملي قوماندې شورا غونډه رابللې ده

    د پاکستان پوځ اعلان وکړ چې د پاکستان صدراعظم شهباز شریف د “ملي قوماندې شورا” غونډه رابللې ده. دا غوښتنه وروسته له هغه وشوه چې اسلام آباد په تیرو څو ساعتونو کې د هند پر وړاندې پوځي عملیات پیل کړل، چې په ترڅ کې یې څو اډې په نښه شوې.

    د ملي قوماندې شورا په پاکستان کې د امنیتي تصمیم نیونې تر ټولو لوړه اداره ده او د ملکي او پوځي چارواکو څخه جوړه ده چې د ستراتیژیکې کچې پریکړې کوي،  د اټومي وسلو په اړه پریکړې هم دیادې شورا له واکونو څخه دي.

    خو د پاکستان د دفاع وزیر خواجه اصف په یوه ټلویزیوني مرکه کې اعلان وکړ چې د هیواد د اټومي انرژۍ ادارې کومه غونډه پلان شوې نه ده او د ګډ پوځي او ملکي غونډې لپاره کومه نیټه نه ده ټاکل شوې.

    د رویټرز په وینا، هغه دا هم وویل: “یوازینی هیواد چې کولی شي د پاکستان او هند ترمنځ اغیزمن رول ولوبوي هغه متحده ایالات دي.”

    د اټومي حد څخه تیریدل
    په عین حال کې، د پاکستان د پلان جوړونې وزیر احسن اقبال چودري خبرداری ورکړ چې د هغه هیواد “نه غواړي چې اټومي حد تیر شي” او هیله یې څرګنده کړه چې “هند به د تاوتریخوالي کمولو او د خبرو اترو او ډیپلوماسۍ په لور ګامونه پورته کړي.”

    دا پرمختګونه وروسته له هغه رامنځته شول چې د پاکستان پوځ اعلان وکړ چې د هند پر وړاندې یې د دوی په دریو هوايي اډو د توغندیو د برید په ځواب کې پوځي عملیات پیل کړي دي.

    د پوځ د بیان له مخې، دا عملیات، چې “بنیان مرصوص” نومول شوي ، د هند د پوځ د توغندیو بریدونو په ځواب کې ترسره شول. د پاکستان د پوځ ویاند احمد شریف چودري په وینا، هندي ځواکونو د نورخان، مرید او شورکوټ هوايي اډې په نښه کړې.

    نور خان هوايي اډه د راولپنډۍ په ښار کې موقعیت لري، د پاکستاني پوځ مرکزي دفتر ته نږدې او له اسلام آباد څخه شاوخوا ۱۰ کیلومتره لرې ده.

    سره له دې چې هند د پاکستان پر هوايي اډو توغنديز بریدونه کړي، خو د دغه هېواد پوځ ټینګار وکړ چې یوازې یو څو توغندي د هوايي دفاع سیسټمونو ته ننوتلي او د لومړنیو ارزونو پر بنسټ، د پاکستان “الوتکې تجهیزات” ته زیان نه دی رسیدلی.

    په عین حال کې، د جمعې په ورځ، د می په نهمه، د دواړو هیوادونو ترمنځ ډیری نښتې د هند تر کنټرول لاندې کشمیر او د هغه په ​​ګاونډیو ایالتونو کې رامنځته شوې.

    هند هم اعلان کړی چې د دې نښتو په جریان کې یې څو پاکستاني بې پیلوټه الوتکې غورځولي دي.

    پاکستان بیا اداعا کوی چې دهندراکټونو اس ۴۰۰ سیستم یې له منځه وړی دی خو هند دغه ادعا ردوي

  • د هند د برید ځواب به ورکړو(شهباز شریف)

    د هند د برید ځواب به ورکړو(شهباز شریف)

     

    د پاکستان صدراعظم شهباز شریف وویل چې هند به د خپلې ښکاره غلطۍ تاوان ورکړي.

    د پاکستان او د دوی تر کنټرول لاندې کشمیر په مختلفو سیمو کې د هند د هوایي بریدونو وروسته، اسلام آباد ژمنه وکړه چې غچ به واخلي. هند د سې شنبې په شپه د “سندور” په نوم عملیاتو کې پر پاکستان برید وکړ.

    د رویټرز په وینا، نوي ډیلي ادعا کړې چې د ترهګرو ډلو نهه اډې یې په نښه کړې دي چې د تیرې میاشتې په کشمیر کې پر هندو سیلانیانو برید سره تړاو لري. په هغه ترهګریز برید کې ۲۶ کسان ووژل شول، او هند یې پړه پر پاکستان واچوله.

    د هند په وینا، د سې شنبې ورځې بریدونه دقیق وو او د نورو بریدونو د مخنیوي لپاره ډیزاین شوي وو. په مقابل کې، پاکستان اعلان وکړ چې په بریدونو کې لږ تر لږه ۳۱ ملکي وګړي وژل شوي او ۴۶ نور ټپیان شوي دي، او ټینګار یې وکړ چې ټول هدفونه ملکي وګړي وو.

    د پاکستان حکومت، په داسې حال کې چې د هند دا ادعاوې ردوي چې په هیواد کې یې د ترهګرو اډې شتون لري، ټینګار کوي چې په مناسب وخت او ځای کې به هند ته ځواب ووایی. د پاکستان صدراعظم شهباز شریف وویل چې هند به د خپلې ښکاره غلطۍ تاوان ورکړي.

    د پاکستان د دفاع وزیر دا هم وویل چې غچ اخیستونکي بریدونه به یوازې پوځي اهداف په نښه کړي. سربېره پردې، د پاکستان پوځ ادعا وکړه چې پنځه هندي جنګي الوتکې او یوه بې پیلوټه الوتکه یې ویشتلې ده، که څه هم هند دا ادعا ردوي.

    لکه څنګه چې د کشمیر په پوله کې درنه جګړه تبادله کیږي، د دواړو اټومي قدرتونو ترمنځ د کړکیچ د زیاتیدو په اړه اندیښنې زیاتې شوي دي. شنونکو خبرداری ورکړی چې د هند د بریدونو شدت، چې د ۲۰۱۹ کال په پرتله خورا سخت دي، د پاکستان له خوا د پراخ غبرګون لامل کیدی شي.

    نړیوالو چارواکو، په شمول د ملګرو ملتونو د سرمنشي، او چین، روسیې او انګلستان، د زغم غوښتنه کړې ده. د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ هم پر دواړو هېوادونو غږ وکړ چې خپل اختلافات حل کړي.

    په عین حال کې، د پاکستان مالي بازارونه سخت بې ثباته شول، او څو هوايي شرکتونو هند او پاکستان ته الوتنې لغوه کړې. د رویټرز په وینا، د کشمیر د شخړې په شرایطو کې، دا پوځي نښته د دواړو هیوادونو ترمنځ د نیمې پیړۍ څخه ډیر وخت دمخه د بشپړې کچې جګړې راهیسې ترټولو لویه نښته ګڼل کیږي.

  • دحوثیانوله ګواښ وروسته،څو شرکتونو اسراییل ته خپلې الوتنې وځنډولې

    دحوثیانوله ګواښ وروسته،څو شرکتونو اسراییل ته خپلې الوتنې وځنډولې

     

    د غزې په وړاندې د عملیاتو د پراخولو لپاره د اسراییلو د پارونکي پریکړې په ځواب کې، د یمن وسله والو ځواکونو اعلان وکړ چې دوی به د اسراییلو  پر وړاندې یوه هوایی کلابندي رامینځته کړي.

    دې کلابندۍ کې به داسراییلو دهوايی ډګرونو په نښه کول شامل وي ،په په ځانګړې توګه د لود هوایی ډګر، چې اسراییلیان یې بن ګوریون بولي.

    د یمن وسله وال ځواکونه په ټولو نړیوالو هوايي شرکتونو غږ کوي چې هغه څه چې د دې خبرتیا له خپرېدو وروسته د خپلو الوتکو او کارمندانو د روغتیا د ساتنې لپاره د مجرم دښمن هوايي ډګرونو ته خپلې ټولې الوتنې وځنډوي.

    خبرتيا زیاتوي چې ګران، آزاد او خپلواک یمن به هیڅکله د دې شرایطو دوام ونه مني چې دښمن پکې عربي هیوادونه لکه لبنان او سوریه په نښه کوي او دا عمل د ځان لپاره جائز ګڼي.

    دیمن وسلوال ټینګار کوي چې دا ملت هیڅکله له شخړې څخه نه دی ویریدلی او له تسلیمیدو څخه یې انکار کړی دی.

    دا په داسې حال کې ده چې امریکا د مارچ له پیل راهیسې په یمن کې له ۱۰۰۰ څخه زیات هدفونه بمبار کړي دي، خو یمن نه تسلیم شوی او نه یې خپل بریدونه کم کړي دي، بلکې د بریدونو شمیر، کچه او ډول یې زیات کړی دی.

    دریپوټونو له مخې د یمن څخه د توغول شوي هایپرسونیک توغندي د لود یا بن ګوریون هوایی ډګر په نښه کولو له امله، چې د اسراییلو او امریکا د هوایی دفاع سیسټمونو څخه تېرشو،  ۳ نړیوالو هوایی شرکتونو خپلې الوتنې وځنډولې او ۲۰ هوایی شرکتونو د فلسطین اشغال شوي هوایی ډګرونو ته خپلې الوتنې لغوه کړې.

  • دوه امریکایي شرکتونه،کولای شي غزې ته مرستې ولېږدوي(اسراییل)

    دوه امریکایي شرکتونه،کولای شي غزې ته مرستې ولېږدوي(اسراییل)

     

    د دې شرکتونو کارمندان پخواني پوځي سابقه یا په ځانګړو ځواکونو ا (CIA) کې تجربه لري

    په داسی حال کې چې اسراییلي پوځ په غزه کې خپل پوځي عملیات پراخوي، دوه امریکایي شرکتونه، سیف ریچ سولیوشنز او یو جي سولیوشنز، په محاصره شوې سیمه کې د خوراکي توکو د مرستې د ویش مسؤلیت په غاړه اخلي.

    د یروشلم پوسټ ورځپاڼې د دې سرچینو په حواله  لیکلي دي چې دا دوه شرکتونه پخوا د تیر کال په جنوري کې د اسراییلو او حماس ترمنځ د لنډمهاله اوربند له رامنځته کیدو وروسته د جنوبي غزې څخه شمالي غزې ته د تلونکو موټرو د تفتیش مسؤلیت درلود.

    د دې سرچینو په وینا، د دې شرکتونو کارمندان پخواني پوځي سابقه یا په ځانګړو ځواکونو او د متحده ایالاتو د مرکزي استخباراتو ادارې (CIA) کې تجربه لري، کوم چې دوی ته اجازه ورکوي چې د پیچلو ماموریتونو سره ښه مقابله وکړي.

    په عین حال کې، د اسراییلي رسنیو د راپورونو له مخې، د دې مرستې د ویشلو لپاره به په غزه کې لنډمهاله اډې جوړې شي، او د سیمې اوسیدونکي به وکولی شي په اونۍ کې یو ځل راشي ترڅو د اوو ورځو د خوړو اړتیاوو د پوره کولو لپاره ډیزاین شوی د مرستې کڅوړه ترلاسه کړي.

    سره له دې پروګرامونو، ځینې پیچلتیاوې لاهم پاتې دي چې حل ته اړتیا لري؛ په دې کې د هغو لاریو شمیر شامل دی چې هره ورځ غزې ته د تګ اجازه لري، د مرستو ویش میکانیزم، او هغه ادارې چې د خوړو چمتو کولو مسؤلیت لري.

    په دې اړه، د اسراییل راډیو کان تیره اونۍ راپور ورکړ چې اوس مهال یو پلان تر غور لاندې دی، چې له مخې به یې خصوصي بهرني شرکتونه – نه د ملګرو ملتونو پورې تړلې ادارې – ډیر ژر به د غزې په سویلي برخه کې د رفح ښار کې په یوه نوي بشري زون کې د مرستو ویشلو مسؤلیت په غاړه ولري. ملکي وګړي به د امنیتي پلټنو وروسته هلته ولیږدول شي.

    له بلې خوا، ملګرو ملتونو د اسراییلو هغه وړاندیز رد کړی چې غزې ته به د پوځي کنټرول لاندې مرستې رسوي او د هغې د بشري پایلو په اړه یې خبرداری ورکړی دی.

    په غزه کې د ملګرو ملتونو د بشري چارو د همغږۍ دفتر د یکشنبې په ماښام په یوه بیان کې وویل چې د اسراییلو پلان د بشري مرستو د بنسټیزو اصولو څخه سرغړونه کوي او داسې ښکاري چې “د پوځي ستراتیژۍ په چوکاټ کې د فشار د وسیلې په توګه د حیاتي توکو کارولو په هدف ډیزاین شوی دی.”

    دې سازمان دا خبرداری هم ورکړ چې دا پلان ممکن ملکي وګړي دې ته اړ کړي چې د پوځ تر کنټرول لاندې سیمو ته د مرستو د ترلاسه کولو لپاره ننوځي، چې دا به د دوی او د مرستندویه کارکوونکو ژوند له خطر سره مخ کړي.

    په بیان کې دا هم ټینګار شوی چې معلولیت لرونکي یا محدود خوځښت لرونکي خلک ممکن حیاتي مرستې ته لاسرسی ونلري او په پایله کې، دا پروګرام احتمال لري چې د جبري بې ځایه کیدو زیاتوالی راولي.

    د بشري مرستو موضوع د څو اونیو راهیسې د اسراییلو د سیاسي مشرتابه او پوځي ادارو ترمنځ د شخړې په یوه نقطه بدله شوې ده. ځکه چې پوځ د ځینو سیاستوالو د هغو غوښتنو سره مخالفت کړی چې د غزې دایمي اشغال او اسراییلي پوځ ته د مرستو د ویش مسؤلیت سپارل غواړي.

  • پاکستان ملګرو ملتونوته شکایت کوي

    پاکستان ملګرو ملتونوته شکایت کوي

     پاکستان اعلان وکړ چې د هند لخوا د سیند د اوبو تړون یو اړخیز ځنډول به ملګرو ملتونو ته وړاندې کړي.

    د اوبو بندول اسانه کار نه دی او سمدلاسه یې نشي ترسره کېدای. همغږی کوونکی لومړی وزیر: هند د بې بنسټه او غلط تبلیغاتو له لارې د سیند د اوبو تړون وځنډاوه.

    د صدراعظم شهباز شریف همغږي کوونکې رانا احسان افضل وايي چې پاکستان به د هند له خوا د سیند د اوبو د تړون یو اړخیز تعلیق ملګرو ملتونو ته ورسوي. رانا احسان افضل وايي چې د اوبو بندول اسانه کار نه دی او دا سمدلاسه نشي کېدای. هند د بې بنسټه او غلطو تبلیغاتو له لارې د سیند د اوبو تړون وځنډاوه. هغه وويل چې موږ به دا موضوع ملګرو ملتونو ته پورته کړو، زموږ بيانيه په ټوله نړۍ کې ملاتړ ترلاسه کوي، زموږ ډيپلوماتيکې هڅې روانې دي، هر کله چې هند د سندهـ د اوبو تړون سرغړونه کړې، پاکستان اړونده فورم ته تللی دی. 

    خواجه اصف خبرداری ورکوي چې که هند د اوبو د بندولو لپاره کوم جوړښت جوړ کړي، نو هغه به ویجاړ شي هغه وويل چې د پاکستان ټول سياسي ګوندونه د هند په مسله کې د پاکستان د پوځ سره ولاړ دي. دا د یو بل د تورنولو وخت نه دی. دا به ښه وای که چیرې پي ټي آی پرون په دې غونډه کې برخه اخیستې وای. حکومت پي ټي آی ته په غونډه کې د ګډون بلنه ورکړې وه. هغه کسان چې باید لنډیز ورکړي وای، هم یې پي ټي آی ته په غونډه کې د ګډون بلنه ورکړې وه. دا د پاکستان لپاره د یووالي وخت دی. هیله ده چې تحریک انصاف به نن په غونډه کې برخه واخلي. د لومړي وزیر همغږي کوونکي وویل چې که هند کومه غلطه پېښه وکړي، نو مناسب ځواب به ورکړل شي. موږ هیله لرو چې نړۍ به اجازه ورنکړي چې اوبه د وسلې په توګه وکارول شي.

    د یادونې وړ ده چې د اپریل په ۲۲مه، د کشمیر په پهلګام کې په یوه سیاحتي ځای کې د ډزو په پیښه کې ۲۶ کسان ووژل شول او له ۱۰ څخه زیات ټپیان شول. پاکستان نه یوازې په پهلګام کې د ډزو پیښه وغندله بلکې د شفاف او بې طرفه تحقیقاتو کې یې د مرستې وړاندیز هم وکړ. خو هند، چې خپل دودیز سرکشي یې ښودلې، په یو اړخیز ډول یې د نړیوال بانک په منځګړیتوب د سیند د اوبو تړون لغوه اعلان کړ، او پرته له شواهدو یې پاکستان تورن کړ.