
د کینیا پولیسو د افغانستان د ولسي جرګې پخوانی غړی حاجي قدیر نیولی
د کینیا په پلازمېنه نایروبي ښار کې یوې محکمې کینیايي پولیسو ته اجازه ورکړې چې د افغانستان ولسي جرګې پخوانی غړی عبدالظاهر قدیر، د امریکا د رسمي غوښتنې له مخې په توقیف کې وساتي.
عبدالظاهر قدیر، چې د حاجي ظاهر په نوم هم پېژندل کېږي، د اپرېل په ۱۵مه د کینیا د جنايي تحقیقاتو ریاست (DCI) له خوا د نایروبي په یوه هوټل کې ونیول شو. د محکمې د اسنادو له مخې، هغه د امریکا د متحدوایالتونو له خوا د نشهيي موادو د قاچاق، د وسلو د لرلو په تور په شمول د څو تورونو په خاطر مطلوب دی.
د امریکا د نشهيي موادو د مخنیوي ادارې (DEA) د ۲۰۲۵ کال د مارچ په ۲۵مه د نیویارک ایالت د جنوبي ولسوالۍ محکمې ته د قدیر پر ضد جزايي شکایت ثبت کړی و. دغه شکایت وروسته د امریکا د حکومت له لوري د یوې رسمي دیپلوماتیکې غوښتنه سبب شوه، چې له کینیا څخه یې وغوښتل تر څو د قدیر استرداد ته اجازه ورکړي.
د دوشنبې په ورځ، د ملاماني محکمې مشر قاضي بینمارک اخوبي، د کینیا د لوی څارنوال غوښتنه ومنله چې قدیر دې تر هغو په توقیف کې وساتل شي څو د استرداد رسمي بهیر مخ ته ولاړ شي. محکمې ټینګار وکړ چې موجود شواهد او شرایط د امریکا د نیولو حکم او د مشکوک کس استرداد موجه کوي.
ادعاکوونکو څرګنده کړه چې قدیر د اپرېل په ۱۴مه له کابل څخه د قطر ایرویز په الوتکه کې کینیا ته داخل شوی او هلته یې دايمي استوګنځی نه درلود. چارواکو اندېښنه وښوده چې که خوشې شي، ښايي د تېښتې جدي خطر رامنځته شي او دا به هغه هڅې هم ناکامه کړي چې نور ښکېل کسان وپیژندل شي.
عبدالظاهر قدیر چې په ۱۹۷۳ کال په ننګرهار ولایت کې زېږېدلی، د مرحوم عبدالقدیر زوی دی، هغه چې د متحدې جبهې یو جګپوړی قومندان او د افغانستان په انتقالي ادارې کې وزیر و، په ۲۰۰۲ کال کې ووژل شو. ظاهر قدیر د افغانستان د سرحدي ځواکونو پخوانی جنرال، د ولسي جرګې غړی، د «د سولې کاروان» مشر او په ۲۰۱۲ کال کې د ولسي جرګې لومړی مرستیال و.
د قدیر سیاسي ژوند د ولسمشر حامد کرزي د واکمنۍ پر مهال د حکومت پر پالیسیو د سخت مخالفت له امله ډېر مطرح و. په تېرو کلونو کې پر هغه څو ځله تورونه لګول شوي، لکه د مخدرو موادو قاچاق او د واک ناوړه استفاده، چې ده تل دا تورونه رد کړي او دا یې سیاسي هڅې بللې چې غواړي د ده اعتبار ته زیان ورسوي.
تمه ده چې د نایروبي محکمه په نژدې ورځو کې د استرداد رسمي بهیر پیل کړي. تر اوسه پورې نه په کینیا کې د افغانستان سفارت او نه هم د قدیر د مدافع وکیل ټیم د نوموړي د نیولو په اړه کوم رسمي نظر څرګند کړی.
دا پېښه، د قدیر د سیاسي تېر ژوند او د امریکا د تورونو د جدي والي له امله، ښايي هم دننه په افغانستان او هم نړیواله کچه پراخ پام ځان ته راجلب کړي.