یوازې په ۲۰۲۴ کال کې، په ایران کې لږ تر لږه ۸۰ افغان نارینه اعدام شوي، چې د تیر کال په پرتله درې چنده زیات دي.
دبشري حقونو ۸۴ ملاتړسازمانونه او ادارې په ایران کې د افغان اتباعو د اعدام د بندولو غوښتنه کوي
د بشري حقونو ۸۴ سازمانونه او ادارې په ایران کې د افغان اتباعو د اعدام د بندولو غوښتنه کوي
د دې سازمانونو او ادارو په اعلامیه کې راغلي: “یوازې په ۲۰۲۴ کال کې، په ایران کې لږ تر لږه ۸۰ افغان نارینه اعدام شوي، چې د تیر کال په پرتله درې چنده زیات دي.”
د ایران د بشري حقونو سازمان او د ایران او نړیوالو بشري حقونو ۸۳ سازمانونو او ادارو په یوه ګډه اعلامیه کې له نړیوالې ټولنې وغوښتل چې په ایران کې د افغان اتباعو د اعدام د بندولو لپاره هڅې وکړي.
د دغو ۸۴ سازمانونو او ادارو په اعلامیه کې راغلي: “په ایران کې د افغان اتباعو اعدامونه په بې ساري کچه زیات شوي دي. دا اعدامونه په ۲۰۲۱ کال کې د طالبانو له خوا د افغانستان کنټرول ترلاسه کولو وروسته سمدلاسه پیل شول چې پنځه افغان اتباع یې اعدام کړل.”
د بیان له مخې، دا رجحان په ۲۰۲۲ کال کې د ۱۶ اعدامونو سره دوام وکړ، چې په ۲۰۲۳ کال کې ۲۵ اعدامونو ته ورسید، او په ۲۰۲۴ کال کې د پام وړ ۸۰ اعدامونه ثبت شول.
د بیان له مخې، د ۲۰۲۵ کال په پنځو میاشتو کې په ایران کې لږ تر لږه ۳۲ افغان اتباع اعدام شوي دي.
د ایران د بشري حقونو د سازمان رییس، محمود امیري مقدم وویل: “په ایران کې میشت افغان اتباع د ټولنې له کمزورو برخو څخه دي او د اسلامي جمهوریت د اعدام د ماشین تر ټولو ارزانه قربانیان دي.”
هغه زیاته کړه: “د افغان ضد خبرو اترو په هڅولو سره، حکومت د ډیرو اعدامونو لپاره لاره هواروي. د ایران خلک، مدني ټولنه او نړیواله ټولنه باید د افغانانو د اعدامولو سیاسي لګښت لوړولو لپاره په کلکه غبرګون وښيي او د دې اعدامونو د بندولو لپاره کار وکړي.”
په ایران کې د افغان اتباعو اعدام د تیرو کلونو په پرتله د پام وړ لوړ شوی دی. یوازې په ۲۰۲۴ کال کې، په ایران کې لږ تر لږه ۸۰ افغانان اعدام شوي، چې د تیر کال په پرتله درې چنده زیات دي.
د بشري حقونو دغو سازمانونو ادعا وکړه چې دا اعدامونه په خاموشۍ سره ترسره کیږي، نو له همدې امله په ۲۰۲۴ کال کې د ۸۰ اعدامونو څخه یوازې شپږ یې د رسمي سرچینو له لارې اعلان شوي.
د طالبانو سره د تړون نه مراعات
دا اعدامونه سره له دې چې افغان طالبانو مخکې د ایران له حکومت سره د افغان بندیانو د نه اعدامولو او د طالبانو زندانونو ته د هغوی د لیږدولو په اړه د تفاهم اعلان کړی و، خو داسې ښکاري چې ایران دې تړون ته غاړه نه ږدي.
د طالبانو د بهرنیو چارو وزارت مرستیال ویاند ضیا احمد تکل د تیر کال په می میاشت کې وویل چې په ایران کې ۲۰۰ افغان اتباع په اعدام محکوم شوي دي.
هغه وویل چې طالبانو له ایران سره یوې هوکړې ته رسیدلي چې د دې بندیانو د اعدام سزا به عملي نه شي بلکې افغانستان ته به وسپارل شي.
