خبرنړۍ

دحسن نصرالله راتلونکی ځای ناستی څوک دی؟

دحسن نصرالله دترور زوی او دقاسم سلیمانی زوم

Overview image

صفی الدین له تیرو شلو کلونو رایسی دحسن نصرالله د ځای ناستی ټاکل کیدو لپاره چمتووالی نیولی او له قم څخه بیروت ته د ګوند د اجراییوي شورا د مشر په توګه راغلی دی. دا شورا په مؤثره توګه د ګوند د حکومت په توګه کار کوي او د ګوند ورځني چارو څارنه کوي. عماد مغنیه، د ګوند پخوانی امنیتي مشر، د دې ګوند فعالیتونه څارل.
صفي الدین د نصرالله سیوري ګڼل کیږي او په حزب الله کې دویم کس دی. هغه د ګوندي ادارو له مدیریت څخه نیولې تر کورنیو او بهرنیو پانګونو پورې د ډېرو حساسو ورځنیو قضیو مسوول دی او د ستراتیژیکو قضیو مسوولیت یې نصرالله ته سپارلی دی.
صفی الدین چې له ۲۰۱۷ کال راهیسې د امریکا د ترهګرو په لیست کې دی، د ګوند یو لوړ پوړی چارواکی دی چې د حزب الله له پوځي څانګې سره نږدې اړیکې لري. هغه د ګوند له اجرایوي څانګې او تهران سره هم ژورې اړیکې لري. هغه څو کاله د قم په مدرسه کې زده کړې وکړې تر دې چې نصرالله هغه بیروت ته راوغوښت چې په ګوند کې د مسولیتونو په غاړه واخلي. د هغه زوی، رضا، زینب سلیماني سره په 2020 کې واده وکړ، د قدس ځواک د پخواني قوماندان قاسم سلیماني لور چې په هماغه کال په بغداد کې د امریکا په هوايي برید کې ووژل شو.

هاشم صفی الدین د حزب الله له قوماندان ابراهیم عقیل سره په یوه آرشیف عکس کې چې تیره اونۍ د اسراییلو په هوایی برید کې ووژل شو
شاوخوا ۱۶ کاله وړاندې یوې ایرانۍ ورځپاڼې د هاشم صفي الدین نوم د نصرالله د ځای ناستي په توګه یاد کړی و، خو ګوند ته نږدې سرچینې وايي چې د هغه د ځای ناستي په اړه پرېکړه تر هغه ډېره شوې وه. د حزب الله د یوه پخواني مشر په وینا، د نصرالله د ځای ناستي په توګه صفی الدین دوه کاله وروسته له هغه وټاکل شو چې نصرالله په ۱۹۹۲ کال کې د عباس موسوي پر ځای چې د اسراییلو له خوا ووژل شو، د حزب الله د عمومي منشي په توګه وټاکل شو.
د حزب الله دغه پخوانی مشر وايي، د صفی الدین ټاکنه په داسې حال کې وشوه، چې هغه په ​​۱۹۹۴ کال کې له قم څخه بیروت ته د هغه مسوولیتونو د اخیستو لپاره بلل شوی و، چې ده ته یې د ګوند د ټولو مالي، اداري او تنظیمي څانګو د کنټرول واک ورکړی و. په حزب الله کې له نصرالله سره د هغه ورته تګ د هغه د ځای ناستي احتمال زیات کړی دی. که څه هم نصرالله له خپل تره زوی څخه یوازې دوه کاله لوی دی، هغه ډیر زوړ ښکاري او ډیر سیاسي او مشهور نفوذ لري.
د صفي الدين په اړه ډېر معلومات نشته. هغه د لبنان په سیاسي حلقو کې تقریبا نا معلوم دی او په ندرت سره د حزب الله څخه بهر خلکو سره لیدل کیږي. خو د هغه په ​​اړه لږ معلومات ښيي چې هغه په ​​۱۹۶۴ کال کې د لبنان په جنوب کې د دیر قنون النهر په کلي کې زیږیدلی او له یوې داسې کورنۍ څخه دی چې ټولنیز شتون یې خورا پیاوړی دی. د هغه کورنۍ په 1960 او 1970 کلونو کې د سیمې یو له خورا مشهور استازی محمد صفی الدین او ډیری مشهور دیني عالمان معرفي کړل.
په ځوانۍ کې، مخکې له دې چې د دیني زده کړو لپاره قم ته لاړ شي، صفی الدین هڅه وکړه چې په یوه مذهبي کورنۍ کې واده وکړي. د 1983 په وروستیو کې، هغه غالبا د شیعه اسلامي عالي شورا د شرعي بورډ د غړي، سید محمد علي الامین له لور او د سید مهدي الامین، مفتي بابا له خور سره واده وکړ.
له واده وروسته قم ته ولاړ او له خپل تره نصرالله سره یو ځای شو. د کورنۍ ځینې پیژندونکي وايي چې صفی الدین یو له هغو دریو کسانو څخه و چې د حزب الله د امنیت امر عماد مغنیه تر څارنې لاندې وو. په دغو دریو کسانو کې حسن نصرالله، نبیل فاروق (د ګوند یو قومندان) او پخپله صفی الدین شامل وو. ویل کیږي چې مغنیه وو چې دا درې کسان یې قم ته ولېږل او هلته یې د هغوی شرایط اسانه کړل. دا درې واړه د ۱۹۹۰ لسیزې په لومړیو کې د حزب الله مهم مشران شول. نصرالله منشي شو، صفی الدین د ګوند اجراییوي رییس شو او د حزب الله د حکومت د مشر په توګه یې دنده ترسره کړه او فاروق د جنوبي سیمې قوماندان شو، چې د ګوند لپاره خورا نظامي اهمیت لري.
د ګوند د ورځنیو چارو تر څنګ د صفی الدین په مشرۍ اجراییوي شورا هم د پانګونې یوه لویه ډله اداره کوي. دا پانګونې د ګوند د مالي خپلواکۍ د یقیني کولو او د هغه لګښتونو پوښلو لپاره رامینځته شوي چې د مقاومت لپاره په پام کې نیول شوي “مشروع” مالي سرچینو لخوا پوښل شوي ندي. په داسې حال کې چې ځینې دغه پانګونه په ملیاردونو ډالرو اټکل کوي، حزب الله ته نږدې سرچینې د دې ارقامو په کره والي کې شک لري، که څه هم دوی په لبنان، عربي هیوادونو، افریقا، اروپا، امریکا او لاتینې امریکا کې د دغو پانګوونو اندازه مني. پخوا د ګوند نظامي چارې هم د اجرائيه شورا تر څارنې لاندې وې، خو د “جهاد شورا” په رامنځته کېدو سره دغه مسووليتونه له اجرائيه شورا څخه جلا شول.
هغه کلونه چې صفی الدین په قم کې تیر کړل د هغه سیاسي فکرونه اغیزمن کړل. هغه د ولایت فقیه د نظریې له ملاتړو څخه دی، که څه هم ډیری لبناني شیعه ګان په دې نظریه باور نه لري. هغه په ​​خپله یوه لیکنه کښې په غیر مستقیم ډول په قم کښې د شیعه عالمانو تجربې او د نجف د تجربې په نسبت د هغې اهمیت ته اشاره کړې او د لبنان د شیعه ګانو په سیاسی فکر یې د هغې اغیزې څیړی. هغه لیکي: د لبنان شیعه اسلامي صحنه په عمده توګه د نجف فکري محصولاتو ته متوجه وه او اکثرا د نجف تجربې باندې تسلط درلود، پداسې حال کې چې د هغه ځانګړتیاوې.

مطالب مشابه

جواب دهید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

Back to top button